Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

знешнеэканамі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эканамічных сувязей (дзяржавы) з замежнымі краінамі. Знешнежанамічная палітыка.

зне́шні, ‑яя, ‑яе.

1. Які знаходзіцца, размяшчаецца звонку, за межамі чаго‑н.; проціл. унутраны (у 1 знач.). Знешняе асяроддзе. □ Знешнія шыбы пакрыты тоўстым пластом шызага інею. Шамякін. // Які дзейнічае звонку. Знешнія ўплывы. // Звернуты вонкі; вонкавы. Свайму знешняму выгляду рэдактар надаваў не малое значэнне. Колас.

2. Які праяўляецца толькі са знешняга боку, не закранаючы асновы, сутнасці чаго‑н. Знешнія змены. Знешні спакой. □ Можа, пры ўсёй сваёй знешняй няўклюднасці — сухасці, строгасці, рэзкасці — Леўкін у душы ўсё ж някепскі чалавек? Дадзіёмаў. // перан. Паказны, паверхневы, пазбаўлены глыбіні. Савецкага чалавека не можа асляпіць знешні бляск. «ЛіМ».

3. Які адносіцца да зносін з замежнымі дзяржавамі; проціл. унутраны (у 4 знач.). Знешні гандаль. Знешняя палітыка. // Які існуе, дзейнічае за межамі данай дзяржавы; замежны. Знешнія і ўнутраныя цэны. Знешнія і ўнутраныя ворагі.

зніжа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Прызначаны для паніжэння напружання току. Зніжальная падстанцыя.

2. Звязаны з утварэннем назоўнікаў і прыметнікаў, якія маюць адценне пагарды, знявагі. Зніжальны суфікс.

зні́жаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад знізіць.

2. у знач. прым. Дрэнны, прыгнечаны. Заставацца доўгі час у стане зніжанага настрою і няпэўнасці было не ў характары настаўніка, і ён, як мог, стараўся адагнаць прыкрыя думкі. Колас.

зніжа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да знізіцца.

2. Зал. да зніжаць.

зніжа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да знізіць.

зніжэ́нне, ‑я. н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. зніжаць — знізіць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. зніжацца — знізіцца.

зні́заны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад знізаць.

зніза́цца, зніжацца; зак.

Разм. Злучыцца, змацавацца пры знізванні, нанізванні.

зніза́ць, зніжу, зніжаш, зніжа; зак., што.

Разм. Нанізваючы на нітку, дроцік і пад., злучыць. Знізаць бісер. // Зрабіць знізваннем, нанізваннем. Знізаць каралі.