Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

зама́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да замазаць.

•••

Вочы замазваць каму — уводзіць у зман, ашукваць каго‑н.

зама́зка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. замазваць — замазаць (у 2 знач.). Замазка шчылін.

2. Вязкае рэчыва для замазвання шчылін.

за́мак, ‑мка, м.

1. Умацаванае жыллё феадала. На сцяне вісела літаграфія ў рамцы — сярэдневяковы, з вежамі і гатычным дахам, замак на беразе возера. Карпаў. Тут, на землях радзівілаўскіх, пакутуюць людзі, а за жалезнымі варотамі, за высокім валам, у змрочным замку Радзівіла адвечнае гора народа. Бялевіч.

2. Палац, вялікі памешчыцкі дом.

3. Уст. Назва некаторых турмаў, астрогаў. Амаль два месяцы прасядзелі яны ў Мінскія замку — так тады называлася гарадская турма. «Маладосць».

•••

Паветраныя замкі — неажыццявімыя, нязбытныя мары, фантастычныя планы.

замака́ць, ‑ае.

Незак. да замокнуць.

замакрэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Злёгку мокры; памакрэлы. [Арол] бразнуў ся аб замакрэлы брук. Чорны.

замакрэ́ць, ‑эе; зак.

Разм. Злёгку змокнуць, памакрэць. Шэрсць на тураўцовым сівым кані замакрэла, закучаравілася ад поту. Мележ. Замакрэлі ад поту Сцяпанавы лапаткі пад старэнькай залапленай гімнасцёркай. Быкаў.

зама́ла, прысл.

Разм. Менш чым трэба; малавата. А мне дзвюх моў і слоў замала, Каб нешта простае сказаць. Пысін.

за́малада, прысл.

Разм. У маладым узросце. — Замалада.. [бацькі] паўміралі ад горкага жыцця, ад цяжкай працы. Якімовіч.

замалады́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Надта малады, маладзейшы, чым трэба. Ён яшчэ замалады для такой пасады.

замалаці́ць, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак.

Пачаць малаціць.