Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

закурлы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць курлыкаць. // Курлыкнуць некалькі разоў запар; пракурлыкаць. Нібы ў адказ дзяўчынцы птушкі дружна і моцна закурлыкалі і схаваліся за густым сасновым борам. Ляўданскі.

закурня́ўкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць курняўкаць. // Пракурняўкаць. Кот закурняўкаў і адскочыў убок.

закуро́дыміцца і закурады́міцца, ‑млюся, ‑мішся, ‑міцца; зак.

Пакрыцца сажай; задыміцца. Шкло ў лямпе закуродымілася.

закуро́дыміць і закурады́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., каго-што.

Пакрыць сажай; задыміць. Закурадыміць сцены.

закуро́дымлены і закурады́млены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад закуродыміць, закурадыміць.

2. у знач. прым. Пакрыты сажай; задымлены. Закуродымленая кепка была нацягнена на лоб. Чорны. Злева і справа чарнелі папялішчы, пахіленыя закурадымленыя каробкі, абгарэлыя дрэвы. Сіўцоў.

закуро́дымлівацца і закурады́млівацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да закуродыміцца, закурадыміцца.

2. Зал. да закуродымліваць, закурадымліваць.

закуро́дымліваць і закурады́мліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закуродыміць, закурадыміць.

закуры́цца 1, ‑куруся, ‑курышся, ‑курыцца; зак.

Пакрыцца сажай; задыміцца. Сцены закурыліся ад дыму.

закуры́цца 2, ‑курыцца; зак.

Пачаць курыцца.

закуры́ць 1, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак., каго-што.

Пакрыць сажай; задыміць, закуродыміць. — Цябе ж тут закурыць, матка родная не пазнае, — сказаў машыніст. Арабей. Нябёсы над краем пажар закурыў. Вялюгін.

закуры́ць 2, ‑куру, ‑курыш, ‑курыць; зак.

1. што, чаго і без дап. Запаліўшы папяросу, люльку, пачаць курыць, зацягнецца дымам. Закурыць махоркі. Хацець закурыць. □ Дзед закурыў люльку і доўга кашляў ненатуральным кашлем. Якімовіч.

2. Пачаць курыць, стаць курцом.

3. Пачаць курыць (у 2 знач.).

закурэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты сажай; закураны. Закурэлыя трубы фабрычных карпусоў.