Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

закале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Замерзнуць, азябнуць. — Не да .. [жартаў] мне. Закалеў тут, стоячы на сіверы. Савіцкі.

закало́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Тое, чым закалочваць якую‑н. страву (мука, яйцы і пад.).

закало́цца, ‑калюся, ‑колешся, ‑колецца; зак.

Пракалоўшы сябе чым‑н. вострым, пазбавіцца жыцця. Закалоцца кінжалам.

закало́ць 1, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., каго-што.

1. Забіць, пракалоўшы чым‑н. вострым. Аднойчы ў баі, чалавек вялікай фізічнай сілы, Хамутоўскі закалоў штыком трох варожых салдат. Курто. // Забіць на мяса (свінню). — Наташа, парсюка ты запалі, каб дзеці на нішчымніцы не сядзелі. Шамякін.

2. Замацаваць, пракалоўшы чым‑н. вострым; прыкалоць. Закалоць валасы шпількамі.

закало́ць 2, ‑коле; зак.

Пачаць калоць ​1 (у 1 знач.).

закало́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад закалаціць ​1.

закало́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закалаціць ​1.

закалу́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закалупнуць.

закалупі́ць, ‑луплю, ‑лупіш, ‑лупіць; зак., што.

Тое, што і закалупнуць.

закалу́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да закалупіць.

закалупну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што і чаго.

Калупнуўшы чым‑н., падчапіць, аддзяліць. Закалупнуць нажом масла.