Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аліга́рх, ‑а, м.

1. У антычныя і сярэдневяковыя часы — член алігархічнага ўрада.

2. Прадстаўнік буйнога манапалістычнага капіталу.

алігархі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да алігархіі. Алігархічны лад. Алігархічнае кіраўніцтва.

аліга́рхія, ‑і, ж.

1. У антычныя часы і сярэдневякоўе — дзяржаўны лад, заснаваны на панаванні невялікай групы найбольш багатых і знатных асоб, а таксама пануючая група. Венецыянская алігархія.

2. перан. Палітычнае і эканамічнае панаванне невялікай групы імперыялістаў, прадстаўнікоў буйнога манапалістычнага капіталу. Фінансавая алігархія.

[Грэч. oligarchia — улада нямногіх.]

аліга́тар, ‑а, м.

Тупарылы кракадзіл, які водзіцца ў Паўночнай Амерыцы і Пауднёвым Кітаі. Місісіпскі алігатар. Кітайскі алігатар.

[Англ. alligator з ісп. el lagarto — яшчарка.]

алігафрэнапедаго́гіка, ‑і, ДМ ‑гіцы, ж.

Навука пра выхаванне, навучанне і шляхі карэкцыі недахопаў развіцця разумова адсталых дзяцей і дзяцей, у якіх пасля энцэфаліту, менінгіту і інш. хвароб і траўмаў мозгу парушылася дзейнасць цэнтральнай нервовай сістэмы.

алізары́н, ‑у, м.

Фарбавальнае рэчыва, якое вырабляецца з карэння марэны або з мінералаў. Чырвоны алізарын.

[Фр. alisarine з араб.]

алізары́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да алізарыну. // Зроблены з алізарыну. Алізарынавыя фарбы. Алізарынавае чарніла.

алілу́йшчык, ‑а, м.

Іран. Чалавек, які празмерна ўсхваляе каго‑, што‑н., наносячы гэтым шкоду справе.

алілу́йшчына, ‑ы, ж.

Іран. Празмернае ўсхваленне каго‑, чаго‑н.

алілу́я, выкл.

Хвалебны малітоўны выгук у набажэнствах іудзейскай і хрысціянскай рэлігій. / у знач. наз. алілу́я, нескл. Спяваць алілуя.

[Грэч. alliluia ад стараж.-яўр. halelü Jah — хваліце Іегову.]