Verbum

ве́даць, ✂; незак.

1. пра каго-што, аб кім-чым і без дап. Мець звесткі пра каго-, што-н.

   • В. жыццё вёскі.

2. Валодаць пэўнымі ведамі, мець пра каго-, што-н. паняцце, уяўленне.

   • В. урок.
   • В. сваю справу.
   • В. англійскую мову.

3. Быць знаёмым з кім-н.

   • Я гэтага чалавека не ведаю.

4. Адчуваць, перажываць.

   • Не в. спакою.

5. Захоўваць, лічыцца з чым-н.

   • В. меру.
   • В. свае месца (весці сябе адпаведна свайму становішчу).

6. чым. Кіраваць, распараджацца.

   • В. трэстам.
   • В. перапіскай.

◊

• Хто яго ведае (разм.) — невядома, ніхто не ведае.

ве́дзьма, ✂, ж.

1. У старых народных павер’ях: злая чараўніца.

2. перан. Пра злую, сварлівую жанчыну (разм.).

ве́ды, ✂.

1. Сукупнасць звестак, якія раскрываюць аб’ектыўныя заканамернасці жыцця.

   • Грунтоўныя в.
   • Свет асвятляецца сонцам, а чалавек — ведамі.

2. Дасведчанасць ў якой-н. галіне.

   • Вучні выявілі добрыя в. ў матэматыцы.

ве́ер, ✂, м.

1. Ручное прыстасаванне з пласцінак у выглядзе складнога паўкруга, якім абмахваюцца ў духату.

2. веерам, у знач. прысл. Паўкругам.

   • Хвост в.

|| прым. веерны, ✂.

ве́жа, ✂, ж.

1. Высокае і вузкае архітэктурнае збудаванне.

2. Вышка для гармат і кулямётаў на суднах, танках і пад.

|| прым. вежавы, ✂.

• В. кран.

ве́зці​¹, ✂; незак.

1. Перамяшчаць каго-, што-н. пры дапамозе якіх-н. сродкаў руху.

   • В. пясок на тачцы.

2. Адпраўляючыся ў паездку, мець пры сабе, з сабой.

   • В. дзяцей у вёску.
   • В. многа навін.

ве́зці​², ✂; безас., ✂ (разм.).

Пра ўдачу ў чым-н. і шанцаваць.

• Яму вязе ва ўсім.

|| зак. павезці, ✂ і падвезці, ✂.

ве́йка, ✂, н.

Валасок на краі павека.

• Доўгія вейкі.

|| прым. вейкавы, ✂.

век, ✂, м.

1. Стагоддзе.

   • Дваццаты в.
   • Мінулы в.
   • Цэлы в. не бачыліся (вельмі доўга).

2. Гістарычны перыяд, эпоха, характэрныя чым-н.

   • Каменны в.
   • Касмічны в.
   • З векам упоплеч (ісці, крочыць і пад.: не адстаючы ад жыцця).

3. Жыццё, перыяд існавання каго-, чаго-н. або ўзрост каго-н.

   • Многа пабачыць на сваім вяку.
   • У хлусні кароткі в. (прыказка).
   • Чалавек сярэдняга веку.

4. у знач. прысл. Заўсёды, вечна.

   • В. дома яе няма.
   • В. буду помніць вас.

◊

• На векі вечныя (разм.) — назаўсёды.

• Праз вякі — бязмежна доўга, на працягу доўгага часу.

|| прым. векавы, ✂.

ве́ка, ✂, н.

Верхняя частка, якая служыць пакрыццём якой-н. пасудзіны, скрынкі, каробкі і пад.

• В. куфра.

|| памянш. вечка, ✂.