Verbum

уціснуцца, ✂; зак.

1. Паглыбіцца, улезці ў глыб, унутр чаго-н.

   • У. ў зямлю.

2. З цяжкасцю ўвайсці, пранікнуць у што-н. цеснае, запоўненае.

   • У. ў аўтобус.

3. Цесна абвязаць сябе чым-н. (разм.).

   • У. папружкай.

4. перан. Якім-н. чынам уладкавацца куды-н. (разм.).

   • Уціснуўся ў тэхнікум.

|| незак. уціскацца, ✂.

уціснуць, ✂; зак.

1. каго-што ў што. Сціскаючы, з намаганнем змясціць, упхнуць.

   • У. падушку ў чамадан.

2. Абвязваючы, зменшыць у аб’ёме.

   • У. сена на возе.

3. што ў што. Увабраць унутр.

   • У. галаву ў плечы.

|| незак. уціскаць, ✂.

уціхамірыцца, ✂; зак.

1. Супакоіцца, суняцца; аслабець (пра сілу праяўлення чаго-н.).

   • Крыкун уціхамірыўся.
   • Мора ўціхамірылася.

2. Стаць паслухмяным, пакорным, утаймавацца.

   • Раз’юшаны звер уціхамірыўся.

|| незак. уціхамірвацца, ✂.

уціхамірыць, ✂; зак.

1. Супакоіць, зменшыць сілу праяўлення чаго-н.

   • У. дзяцей.
   • У. злосць.

2. Сілай супакоіць; задушыць (бунт, паўстанне і пад.).

   • У. бунтаўшчыкоў.

3. Падпарадкаваць сваёй волі; утаймаваць.

   • У. стыхію.
   • У. раз’юшанага быка.

|| незак. уціхамірваць, ✂.

уціхнуць, ✂; зак.

Тое, што і заціхнуць.

• Шум уціх.
• Уціхла навальніца.
• Боль уціх.
• Дзіця плакала доўга, а потым змаглося і ўціхла.

|| незак. уціхаць, ✂.

уцішыць, ✂; зак.

1. Уціхамірыць, утаймаваць.

   • У. сабаку.

2. Палегчыць або суняць (хваробу, боль); суцішыць, супакоіць (пачуцці, перажыванні і пад.).

   • У. боль.
   • У. хваляванні.

|| незак. уцішваць, ✂.

уцэліць, ✂; зак.

Страляючы, кідаючы або ўдараючы, папасці ў каго-, што-н.

• Камень уцэліў яму ў патыліцу.
• У. каменем у акно.

уцягнуцца, ✂; зак.

1. Прасунуцца ў вузкую адтуліну.

   • Нітка ўцягнулася ў іголку.

2. Прыняць удзел у чым-н.

   • У. ў размову.

3. перан. Асвоіцца з чым-н., прывыкнуць, прызвычаіцца, прыахвоціцца да чаго-н.

   • У. ў работу.
   • У. ў гарэлку.

|| незак. уцягвацца, ✂.

уцягнуць, ✂; зак.

1. Цягнучы, завалачы каго-, што-н. у што-н. або сілаю ўвесці ўнутр чаго-н.

   • У. сані ў вазоўню.
   • У. каго-н. у памяшканне.

2. Усунуць у якую-н. адтуліну.

   • У. нітку ў іголку.

3. Удыхнуць.

   • У. паветра.

4. Утуліць, увабраць унутр (галаву, шчокі, жывот і пад.); запасці.

   • У. галаву ў плечы.
   • Жывот уцягнула.

5. перан. Схіліць уступіць у што-н., прыняць удзел у чым-н.

   • У. у драмгурток.
   • У. у спрэчку.

|| незак. уцягваць, ✂.

|| прым. уцяжны, ✂.

• Уцяжная труба.
• У. рукаў помпы.

уцяжарыць, ✂; зак. (кніжн.).

Зрабіць цяжэйшым.

• У. канструкцыю.

|| незак. уцяжарваць, ✂.

|| наз. уцяжарванне, ✂.