Verbum

нешматлікі, ✂.

Які складаецца з невялікай колькасці каго-, чаго-н.

• Н. атрад геолагаў.

|| наз. нешматлікасць, ✂.

нешта​¹, займ.

1. Невядома, незразумела што; штосьці.

   • Н. пісаць.

2. звычайна Н і В. Нейкі прадмет, з’ява, пачуццё і пад.

   • Н. страшнае.

нешта​², прысл.

1. Чагосьці, чамусьці, невядома чаму.

   • Н. нездаровіцца.

2. Прыблізна.

   • Цягнік спазніўся н. на гадзіну.

нештачка, ✂ займ. (разм.).

Тое, што і нешта.

• А я н. знайшоў.

нешчаслівец, ✂, м. (разм.).

Нешчаслівы чалавек; няўдачнік.

• У калектыве ён лічыўся нешчасліўцам.

нешчаслівы, ✂.

1. Які прыносіць няшчасце, гора.

   • Н. дзень.

2. Такі, якому не дадзена шчасце, радасць.

   • Без маткі нешчаслівыя дзеткі (прыказка).

3. Які не прыносіць удачы.

   • Н. латарэйны білет.

4. Такі, якому не шанцуе, не спрыяе поспех.

   • Н. жаніх.

неяк і нейк, прысл.

1. Нейкім чынам, спосабам.

   • Трэба н. дабрацца дамоў.

2. Аднойчы.

   • Н. вясной пайшлі рыбу лавіць.

3. безас. у знач. вык., ✂. Нельга, няма як (разм.).

   • Дзіця н. кінуць адно.

ні​¹, часц. і злуч. уступальны.

1. часц. Служыць для ўзмацнення адмаўлення.

   • На небе ні хмурынкі.
   • Ні адной рэчы не згубіў.

2. часц. узмацн. У сцвярджальных сказах у спалуч. са словамі «хто», «куды», «як» і пад. паказвае, што дзеянне, выражанае дзеясловам, захоўвае сваю сілу пры любых абставінах.

   • Як ні спяшайся, усё роўна не паспееш.

3. часц. адмоўная. Ужыв. у спалуч. з Р назоўнікаў у безасабовых адмоўных сказах пры катэгарычнай забароне якога-н. дзеяння.

   • Ні кроку далей!

4. злуч. уступальны. пералічальны. Ужыв. ў адмоўных сказах пры пералічэнні аднародных членаў.

   • Не чуваць ні песень, ні гоману.

ні​² (заўсёды без націску).

У спалучэнні з прыназоўнікамі з’яўляецца адасабляльнай часткай займеннікаў «ніхто», «нішто», «нічый», «ніякі» і інш.

• Ні ў якім разе.
• Ад яго адмовіліся як ад чалавека, ні на якую работу не прыгоднага.

ніадкуль, прысл.

Ні з якога месца, ні з якога боку.

• Н. няма звестак.
• Н. не чуваць галасоў.