Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

жахнуць1, ; зак. і аднакр. (разм.).

  1. Гучна ўдарыць, бахнуць.

  2. З сілай кінуць, паваліць.

    • Ж. аб падлогу.

жахнуць2, ; зак.

  1. Моцна спалохаць, выклікаць жах.

  2. Бліснуць (пра маланку, полымя і пад.).

|| незак. жахаць, .

жаць, ; незак.

Зразаць хлебныя злакі сярпамі ці жатнымі машынамі.

  • Ж. жыта.

|| зак. зжаць, .

жбан, , м. (абл.).

Тое, што і збан.

|| прым. жбанны, .

жвавасць, , ж.

Рухавасць, ажыўленасць.

жвавець, ; незак.

Станавіцца больш жвавым, ажыўленым.

жвавы, .

  1. Поўны жыццёвых сіл, рухавы.

    • Жвавае дзіця.
  2. Бойкі, ажыўлены (пра гутарку).

    • Жвавая гамонка.
  3. Лёгкі ў рухах, шпаркі.

    • Ж. сабака.
    • Жвавыя коні.
  4. Быстры, шустры, кемлівы.

    • Ж. хлопец.

жвачка, , ж.

  1. Паўторнае перажоўванне жвачнымі жывёламі ежы, якая адрыгаецца ў поласць рота, а таксама гэта ежа.

    • Жаваць жвачку.
  2. Жавальная рызінка (разм.).

  3. перан. Нуднае, доўгае паўтарэнне аднаго і таго ж (разм. пагард.).

    • Перажоўванне абрыдлай жвачкі.

жвачны, .

Які жуе жвачку.

  • Жвачныя жывёлы.

жвір, , м.

Асадачная горная парода ў выглядзе дробных каменьчыкаў, ужываецца ў будаўнічых, дарожных работах.

|| прым. жвіровы, .