Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

расшукаць, ; зак.

Знайсці пасля пошукаў.

  • Р. прапаўшую кнігу.

|| незак. расшукваць, .

|| наз. расшукванне, .

расшумецца, ; зак. (разм.).

  1. Пачаць моцна шумець.

    • Лес расшумеўся.
  2. перан. Пачаць моцна крычаць, спрачацца.

    • Дзеці расшумеліся.

расшчабёнка, , ж.

  1. гл. расшчабяніць.

  2. Дробны шчэбень.

    • Засыпаць брук расшчабёнкай.

расшчабяніць, ; зак. (спец.).

Раздрабніць, ператварыць у шчэбень.

  • Р. камень.

|| незак. расшчабеньваць, .

|| наз. расшчабёнка, і расшчабеньванне, .

расшчабятацца, ; зак.

  1. Пачаць моцна шчабятаць (пра птушак).

    • Ластаўкі расшчабяталіся.
  2. перан. Хутка загаварыць, зашчабятаць (звычайна пра дзяцей).

    • Дзеці расшчабяталіся.

расшчадрыцца, ; зак.

Праявіць шчодрасць, стаць шчодрым.

|| незак. расшчадрацца, .

расшчаміцца, ; зак.

Разняцца, расчапіцца (пра што-н. сашчэмленае).

  • Пальцы расшчаміліся.

|| незак. расшчамляцца, і расшчэмлівацца, .

расшчаміць, ; зак.

Разняць, расчапіць сашчэмленае.

  • Р. зубы.

|| незак. расшчамляць, і расшчэмліваць, .

расшчапіцца, ; зак.

  1. Раскалоцца, раздзяліцца на часткі.

    • Палена лёгка расшчапілася.
  2. Разняцца, раз’яднацца.

    • Зубы расшчапіліся.
  3. Раздрабіцца, распасціся на часткі (спец.).

    • Валакно расшчапілася.
  4. Раскласціся на часткі ў выніку хімічнай рэакцыі (спец.).

    • Эфір расшчапіўся.
  5. Распасціся (аб атамах; спец.).

|| незак. расшчапляцца, і расшчэплівацца, .

|| наз. расшчапленне, .

расшчапіць, ; зак.

  1. Раскалоць, раздзяліць на часткі, шчапаючы.

    • Маланка расшчапіла сасну.
  2. Разняць, раз’яднаць.

    • Р. пальцы.
  3. Раздрабіць, заставіць распасціся на часткі (спец.).

    • Р. валакно.
  4. Раскласці на часткі пры дапамозе хімічнай рэакцыі (спец.).

    • Р. эфір.
  5. Раздзяліць на часткі, заставіць распасціся на часткі (спец.).

    • Р. атам.

|| незак. расшчапляць, і расшчэпліваць, .

|| наз. расшчапленне, .