Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

залегчы, ; зак.

  1. Легчы надоўга.

    • З. ў логава.
  2. Размясціцца дзе-н. скрытна.

    • З. ў засаду.
    • З. ў акопах.
  3. Размясціцца, памясціцца.

    • Руда залегла на глыбіні двух метраў.
    • Трывога залягла ў сэрцы (запала).

|| незак. залягаць, .

заледзянелы, .

Пакрыты лёдам, абледзянелы.

  • Заледзянелыя шыбы.

залежнасць, , ж.

  1. Адносіны адной з’явы да другой як выніку да прычыны.

    • З. рыначных цэн ад попыту.
    • У залежнасці ад абставін.
  2. Падпарадкаванасць іншым, чужой уладзе, волі.

    • Прыгонная з.
    • Быць у залежнасці.
  3. У граматыцы: фармальная падпарадкаванасць аднаго слова ці сказа другому.

    • З. даданага сказа ад галоўнага.

залежны, .

  1. Які знаходзіцца ў залежнасці.

    • З. чалавек.
    • Залежныя краіны.
  2. Абумоўлены чым-н., які ўтрымлівае ў сабе залежнасць (у 2 знач.).

    • Залежнае становішча.
  3. Які выражае залежнасць (у 3 знач. і спец.).

    • Залежнае слова.
  4. У граматыцы: які мае адносіны да форм дзеяслова, якія абазначаюць, што суб’ект падвяргаецца дзеянню з боку аб’екта.

    • З. стан.
    • Дзеепрыметнік залежнага стану.

залежы, .

  1. Месца залягання карысных выкапняў (спец.).

    • Залежы медзі.
  2. Няходкі, заляжалы тавар.

    • На складах залежы тавараў.

|| прым. залежны, .

залезці, ; зак.

  1. Падняцца, забрацца.

    • З. на дрэва.
  2. у што. Увайсці, пранікнуць куды-н. (разм.).

    • З. ў машыну.
    • З. ў ваду.
    • З. ў кішэню.

  • Залезці ў доўг — стаць даўжніком каго-н.

|| незак. залазіць, .

залетась, прысл.

Два гады назад.

  • Гэта адбылося з.

залеташні, .

Які папярэднічае леташняму, які адбыўся залетась або захаваўся ад пазамінулага года.

  • З. год.
  • Залеташнія падзеі.

залётнік, , м.

Ахвотнік заляцацца да жанчын.

|| прым. залётніцкі, .

  • Залётніцкія паводзіны.

залётны1 прым.

Які выпадкова або ненадоўга заляцеў куды-н.

  • Залётная птушка.