Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

*Пралоз, пролаз ’месца выхаду вады між кустоў у час разліву’, ’праход у лазе для рыбы (у жаку)’ (ТС). З пралаз (гл. пралаза, лазіць) з гіперкарэктным дыялектным о на месцы а і ад’ідэацыяй да лаза (гл.).

Прало́й: нядзелю цэлую ішоў прапой (Янішчыц), пролай, пролий ’лівень’ (Сл. Брэс.), прарой ’тс’ (бяроз., Шатал.). Укр. пролій ’тс’. Дэрыват ад праліць < ліць з суф. т/ь, як прабіць: прабой і інш.

Прало́мка ’палонка ў лёдзе; чыстае ад лёду месца на рацэ’ (Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ, навагр., Дзмітр.). Кантамінацыя палонка і праламаць.

Пралупі́цца ’абудзіцца рана’ (добр., Мат. Гом.). Конфікснае ўтварэнне (пра- + іцца) ад лупы ’вочы’ (гл. лупа).

Пра́льнік ’пранік’ (маг., Крачк.; лун., Шатал.), ’качалка (з зубамі) для бялізны’ (жытк., Мат. Гом.). Рус., укр. пральник, польск. pralnik ’тс’. Да праць (Фасмер, 3, 353). Параўн. пранік.

Пра́льніца ’папрадуха’ (слуц., Сл. ПЗБ). Да прасці (гл.).

Пра́льня1 ’пралля’ (ТС). Да прасці (гл.).

Пра́льня2 ’памяшканне для мыцця бялізны’ (ТСБМ, Стан.). Да праць (гл.).

Пра́льшчыца ’пралля’ (Мат. Гом.). Да прасці.

Праляка́ць ’напалохаць’ (пруж., Сл. ПЗБ; пруж., Сцяшк. Сл.). З польск. przelęknąć ’тс’ (там жа).

Прам ’трама’ (лун., З нар. сл.). Відаць, з польск. tram ’трама’ пад уплывам прамы, просты і г. д.