Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

счэ́сванне 1, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. счэсваць ​1 — счасаць ​1.

счэ́сванне 2, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. счэсваць ​2 — счасаць ​2.

счэ́свацца 1, ‑аецца; незак.

1. Незак. да счасацца ​1.

2. Зал. да счэсваць ​1.

счэ́свацца 2, ‑аецца; незак.

1. Незак. да счасацца ​2.

2. Зал. да счэсваць ​2.

счэ́сваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да счасаць ​1.

счэ́сваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да счасаць ​2.

счэ́ска, ‑і, ДМ счэсцы, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. счэсваць ​1 — счасаць ​1 (у 1 знач.).

сшале́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і ашалелы. Вецер сшалелы разбягаецца ў полі, [захоплівае] цэлыя горы снегу, нясе іх і, наляцеўшы на адзінокую ў полі хатку, закідвае яе снегам. Галавач.

сшале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Тое, што і ашалець. [Лёкса] ўспомніла, як адзін раз, як не сшалеўшы, Лявон падняў на яе руку, і яна, перапалоханая, схапіла з пасцелі соннага Івана і закрылася ім. Кудравец.

сшарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Разм. Знішчыць, сапсаваць шараваннем. Маці, відаць, цэлы гай Сярдзітых гальнёў сшаравала, Пакуль падлога Зрабілася гладкая. Барадулін.

сша́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Знішчыць, пашкодзіць шарканнем. Сшаркаць падлогу.

сшарэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Які стаў шэрым. Сшарэлы твар.

сшарэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

1. Стаць шэрым. — Што такое? Нічога не разумею! — выціснуў .. [Цімох] з сябе, спалатнеўшы, альбо больш дакладна сказаць — сшарэўшы, бо ягоны твар сваім колерам зраўняўся з колерам дыму. Дубоўка. Мне здалося, што драўляны будынак, пабудаваны літарай «П», сшарэў. Місько.

2. безас. Пра надыход змроку, вечара. На дварэ ўжо сшарэла, калі .. [Ліда] апынулася каля дзвярэй свайго дома. Чарнышэвіч. Непрыкметна сшарэла, разам з дажджом прыйшоў вечар. Дамашэвіч.