Verbum

кватар’е́р, ‑а, м.

Службовая асоба ў вайсковых часцях, якая пасылаецца ўперад пры перамяшчэнні войска для падрыхтоўкі кватэр, выбару бівакоў. Ля першых хат Барысава сустрэлі кватар’еры, якіх ён пасылаў наперад, і паведамілі, дзе размяшчаць людзей. Дудо.

[Ням. Quartierherr.]

кватар’е́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кватар’ера. Кватар’ерскія абавязкі.

кватарма́йстар, ‑тра, м.

Службовая асоба ў арміях некаторых краін і рускай арміі ў мінулым, якая займаецца размяшчэннем войск па кватэрах і забеспячэннем іх харчамі і фуражом.

[Ням. Quartiermeister.]

кватэ́ра, ‑ы, ж.

1. Частка жылога дома, якая складаецца звычайна з некалькіх пакояў і мае асобны выхад. Двухпакаёвая кватэра. □ Кватэра Белавуса не багата абстаўлена, але ўтульная і чыстая. Гурскі. // Жылое памяшканне, жыллё наогул. Вырашыць пытанне з кватэрай. // Памяшканне, якое часова наймаецца для жылля. Жыць на кватэры. Наймаць кватэру.

2. Уст. Лясніцтва, памяшканне, дзе жыў ляснічы. Міхал ступіў на двор кватэры З душою, згрызенай без меры. Колас.

3. толькі мн. (кватэ́ры, ‑тэр). Месца размяшчэння войск у населеным пункце. Размясціцца на зімнія кватэры.

•••

Галоўная кватэра (уст.) — месца прабывання галоўнакамандуючага і яго штаба ў час вайны; стаўка.

Стаць на кватэру гл. стаць.

[Ням. Quatier.]

кватэранайма́льнік, ‑а, м.

Той, хто наймае кватэру.

кватэранайма́льніца, ‑ы, ж.

Жан. да кватэранаймальнік.

кватэ́рка ​¹, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Памянш.-ласк. да кватэра; невялікая кватэра.

кватэ́рка ​², ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Даўнейшая мера вадкіх або сыпкіх рэчываў, роўная чацвёртай частцы кварты (у 1 знач.). [Піліп] пры кожным зручным выпадку зводзіў гутарку на «кватэрку» гарэлкі. Колас. // Бутэлька або кубак гэтага аб’ёму.

кватэ́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да кватэры (у 1 знач.). Кватэрная плата. Кватэрны гаспадар. Кватэрнае пытанне. // у знач. наз. кватэ́рныя, ‑ых. Грошы, якія выплачваюцца за найманне жылога памяшкання.

2. Звязаны з забеспячэннем войск памяшканнямі. Кватэрная часць. Кватэрнае размяшчэнне войск.

квахта́нне,

гл. квактанне.

квахта́ць,

гл. квактаць.