Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

нумаро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. нумараваць.

нумаро́ўшчык, ‑а, м.

1. Рабочы-брашуроўшчык у друкарні.

2. Рабочы ў бавоўнапрадзільнай вытворчасці.

нумаро́ўшчыца, ‑ы, ж.

Жан. да нумароўшчык.

нумізма́т, ‑а, М ‑маце, м.

Спецыяліст, які займаецца нумізматыкай; збіральнік старажытных манет і медалёў.

нумізма́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

Навука, якая вывучае старажытныя манеты і медалі.

[Ад лац. numisma — манета.]

нумізматы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да нумізматыкі. Нумізматычнае даследаванне.

ну́нцый, ‑я, м.

Пастаянны дыпламатычны прадстаўнік рымскага папы пры ўрадзе якой‑н. дзяржавы.

[Лац. nuntius.]

нут, ‑у, М нуце, м.

Аднагадовая або шматгадовая расліна сямейства бабовых, зерне якой ідзе ў ежу і на корм жывёле.

[Тат. нохут.]

нута́цыя, ‑і, ж.

Спец. Адна з форм хістання па восі цела, якое верціцца. Нутацыя артылерыйскага снарада.

[Лац. nutatio — хістанне.]

нутраны́, ‑ая, ‑ое.

1. Выняты з нутра якой‑н. жывёлы. Нутраное сала.

2. Разм. Які мае адносіны да нутра (у 1 знач.). Нутраныя хваробы. // Які ідзе як бы з нутра, з сярэдзіны; глухі. [Клава] засмяялася ціха, нутраным смехам. Мележ. Панізіўшы голас да шэ[пту], дзед Талаш нутраным крыкам, што ішоў з глыбіні набалелага сэрца, гаворыць далей. Колас.

3. перан. Разм. Які мае адносіны да нутра (у 3 знач.); які выражае душэўныя перажыванні. Там, дзе б’ецца пульс жыцця, — .. праяўляюцца новыя якасці нутранога свету чалавека-грамадзяніна, чалавека-барацьбіта. Хведаровіч. Анупрэй не мог супакоіцца ад нутраных папрокаў і затупаў па хаце. Гартны.

4. Разм. Змешчаны ўнутры чаго‑н., на ўнутраным баку чаго‑н. [Шыковіч] палез у нутраную кішэню пінжака і дастаў складзеныя лісты паперы. Шамякін. — Вось тут я цяпер, — адмыкаючы нутраны замок, з гонарам паведаміла .. [Макатрыха]. Кулакоўскі.