Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

жардзя́нік, ‑а, м.

Абл. Плот, зроблены з жардзін. Параска нясмела пералезла цераз жардзянік пад вішнямі, к гумну падышла. Лобан.

жардзяны́, ‑ая, ‑ое.

Зроблены з жардзін. Сонныя вароны відны былі на жардзяных загарадзях ля паплавоў. Чорны.

жардня́к, ‑у, м., зб.

Разм. Тонкія высокія маладыя дрэвы, прыгодныя на жэрдзе.

жардынье́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Прыгожа аформленая карзінка або скрынка для вырошчвання пакаёвых кветак.

[Фр. jardinière.]

жа́ркі, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Гарачы, пякучы (пра сонца, агонь і пад.). Жаркае полымя. // Душны, спякотны. Жаркі дзень. □ Марскія ільвы і іншыя жывёліны адчувалі сябе тут, у запаведніку, пад жаркім паўднёвым небам, як у сябе дома. Лынькоў.

2. Ярка-агністага колеру, аранжавы. [Сланечнік] штодня за сонцам водзіць следам Сваёй агністай, жаркай галавой. Куляшоў.

жарлі́ца, ‑ы, ж.

Рыбалоўная снасць для лоўлі драпежнай рыбы на жыўца. Трэба было паглядзець пастаўленую нанач жарліцу. Гамолка.

жарля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Жаба з плямістым жоўтым брушкам і буравата-шэрай спінкай.

жарнаві́к, ‑а, м.

1. Дзікі камень, з якога раней рабілі жорны.

2. Тое, што і жарон. Купіў млынар новы жарнавік, доўга малоў ім, але і той зламаўся. Якімовіч.

жарнавы́, ‑ая, ‑ое і жо́рнавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да жорнаў, жарна, прызначаны для іх. Жарнавы камень.

жарнасе́к, ‑а, м.

Чалавек, які робіць і насякае жорны.