Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

крухма́л, ‑у, м.

1. Вуглявод асобага саставу, які ўтвараецца ў зялёных частках большасці раслін і адкладваецца ў клубнях, насенні, лісці ў выглядзе зярнят.

2. Белы парашок без смакавых якасцей, які атрымліваецца з некаторых раслін (прымяняецца ў харчовай, хімічнай і тэкстыльнай прамысловасці). Бульбяны крухмал. Рысавы крухмал.

крухма́ленне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. крухмаліць.

крухма́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад крухмаліць.

2. у знач. прым. Крухмальны, накрухмалены. Крухмаленая рубашка.

крухма́лістасць, ‑і, ж.

Уласцівасць крухмалістага. Крухмалістасць бульбы.

крухма́лісты, ‑ая, ‑ае.

Які змяшчае ў сабе многа крухмалу. Крухмалістая кукуруза. Крухмалістая бульба.

крухма́ліцца, ‑ліцца; незак.

Зал. да крухмаліць.

крухма́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., што.

Акунаць (бялізну, адзенне) у раствор крухмалу для надання цвёрдасці, глянцу. Крухмаліць бялізну.

крухма́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да крухмалу. Крухмальны завод. // Прыгатаваны з крухмалу. Крухмальны клейстар.

2. Насычаны растворам крухмалу; накрухмалены. Крухмальны каўнер. □ З-пад крухмальных манжэтаў высунуліся рукі — тонкія, белыя, амаль празрыстыя пальцы. Мікуліч.

круце́йшы, ‑ая, ‑ае.

Выш. ст. да прым. круты.

круце́ль, ‑цяля́, м.

Разм. Хітрун, махляр. Такой лісліваю прымоўкай Сустрэў пан Богут бабыля, Каб акруціць сваёй вяроўкай, Дасціпным ходам круцяля. Колас. У гэтым Платон не зусім памыляўся: частка завознікаў пасля яго памолу шукала іншых млыноў, а праз людзей з гневам перадавалі, што Саковічы — мярзотнікі, басякі, жулікі і круцялі і што іх ай як добра было б на асіне павесіць! Ракітны.