Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

чалядзінец, , м.

Тое, што і чалядзін (у 1 знач.).

|| ж. чалядзінка, .

чаляднік, , м. (уст.).

Рамеснік у цэхавага майстра ў феадальных гарадах Беларусі, Літвы, Польшчы.

|| прым. чалядніцкі, .

чамадан, , м.

Дарожная скрынка (са скуры, фібры і пад.) з адкідным вечкам і ручкай для перавозкі рэчаў і багажу.

|| памянш. чамаданчык, .

|| прым. чамаданны, .

  • Ч. настрой (перан. калі думаюць ужо толькі пра зборы, пра ад’езд; разм. жарт.).

чаму, прысл.

  1. пыт. З якой прычыны.

    • Чаму ты спазніўся?
  2. адноснае. Ужыв. ў якасці злучальнага слова ў дапаўняльных сказах і адпавядае словам: па якой прычыне.

    • Хварэў, чаму і не прыйшоў.
  3. злуч. уступальны. Далучае сказы са значэннем выніку і адпавядае словам: таму, у выніку гэтага.

чамусь, прысл. (разм.).

Тое, што і чамусьці.

чамусьці, прысл.

Па нейкай прычыне, чагосьці.

  • Усе сабраліся, а ён чамусьці не прыйшоў.

чаму-небудзь, прысл.

Па якой-небудзь прычыне.

чамярыца, , ж.

Травяністая ядавітая лугавая расліна сямейства лілейных, з тоўстым карэнішчам, буйным востраканечным лісцем і мяцёлкамі кветак.

|| прым. чамярычны, .

  • Ч. корань.

чан, , м. (спец.).

Вялікая драўляная або металічная пасудзіна, якая нагадвае бак.

|| прым. чанавы, .

  • Ч. пасол рыбы.

чапацца, ; незак. (разм.).

  1. Дакранацца, датыкацца да чаго-н.

    • Не чапайся!
  2. Прыставаць да каго-н.

    • Віця прасіў не чапацца, а то паскардзіцца настаўніцы.