Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

часіна, , ж.

  1. Кароткі адрэзак часу.

    • Зайдзі да нас на часіну.
  2. Пара, час, перыяд.

    • Шчаслівая ч. наваселля.

часнок, , м.

Агароднінная расліна сямейства лілейных, а таксама ядомыя цыбуліны гэтай расліны з вострым смакам і рэзкім характэрным пахам.

|| прым. часночны, .

часовы, .

Які існуе, дзейнічае на працягу пэўнага часу, непастаянны.

  • Часовае пасведчанне.
  • Часовае месца жыхарства.
  • Часовая работа.

|| наз. часовасць, .

часопіс, , м.

Перыядычнае выданне ў выглядзе кніжкі, у якой змешчаны артыкулы або мастацкія творы розных аўтараў.

  • Аформіць падпіску на часопісы і газеты.

|| прым. часопісны, .

  • Часопіснае выданне.

частавацца, ; незак.

Есці, піць тое, чым частуюць, а таксама частаваць адзін аднаго.

  • Ч. блінамі.
  • Ч. цукеркамі.

|| зак. пачаставацца, .

частаваць, ; незак.

  1. Даваць каму-н. есці, піць, выказваючы ўвагу, гасціннасць.

    • Ч. пірагамі.
    • Ч. малаком.
  2. перан. Рабіць каму-н. што-н. прыемнае або непрыемнае (разм.).

    • Ч. новым апавяданнем.
    • Ч. кіем.

|| зак. пачаставаць, .

|| наз. частаванне, .

частакол, , м.

Агароджа, плот, зроблены з часта ўбітых калкоў, а не са штыкецін.

|| прым. частаколавы, .

частаколіна, , ж.

Адзін калок частаколу.

частата, , ж.

  1. гл. часты.

  2. Велічыня, якая выражае лік паўтарэнняў чаго-н. у адзінку часу (спец.).

    • Ч. хістанняў маятніка.
    • Ч. электрамагнітных хваль.

|| прым. частотны, .

частка, , ж.

  1. Пэўная доля чаго-н. цэлага.

    • Разрэзаць пірог на дзве часткі.
    • Ч. вучняў займалася ў другую змену.
  2. Прадмет як састаўны элемент якога-н. цэлага арганізма, механізма.

    • Запасныя часткі машын.
    • Запасныя часткі прыёмніка.
  3. Кампазіцыйны адрэзак, раздзел літаратурнага, музычнага і пад. твора.

    • Аповесць у дзвюх частках.
    • Ч. сюіты.
  4. Аддзел якой-н. установы, асобная галіна кіравання.

    • Загадчык навучальнай часткі.

Часткі свету — асобныя мацерыкі або вялікія ўчасткі іх тэрыторыі разам з бліжэйшымі да іх астравамі (Еўропа, Азія, Афрыка, Аўстралія, Амерыка, Антарктыда).