Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

немалаважны, .

Даволі важны, істотны.

  • Немалаважныя падзеі.

|| наз. немалаважнасць, .

немалы, .

Даволі вялікі, значны.

  • Немалыя грошы.
  • Н. шлях.
  • Пражыць нямала (прысл.).

немарач, , ж. (абл.).

Глухое, цёмнае месца, цемра.

  • Такая н., хоць вока выкалі.

немата, , ж.

  1. Адсутнасць дару мовы.

    • Прыроджаная н.
  2. перан. Нямая цішыня.

    • Вячэрняя н.
  3. перан. Бяспраўе.

    • Векавая н. і адсталасць.

немаўля, , н.

Малое дзіця.

|| памянш.-ласк. немаўлятка, .

немач, , ж. (разм.).

  1. Недамаганне, слабасць, хвароба.

    • Забывацца на сваю н.
  2. Гора, няшчасце.

  • Каб на яго (яе, іх, цябе, вас) немач; няхай яго (яе, іх, цябе, вас) немач (разм. груб.) — праклён са значэннем «чорт яго (яе, іх, цябе, вас) бяры».

неметал, , м. (спец.).

Хімічна простае рэчыва, якое не належыць да металаў.

немец, , м. (разм.).

Нямы мужчына.

неміласэрны, .

  1. Бязлітасны, суровы.

    • Н. чалавек.
  2. перан. Вельмі моцны, незвычайны (пра што-н. непрыемнае, адмоўнае; разм.).

    • Неміласэрная жара.

|| наз. неміласэрнасць, .

немінучы, .

Такі, якога нельга мінуць; непазбежны.

  • Немінучая гібель.

|| наз. немінучасць, .