Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

адрадзі́ць, ; зак.

Выклікаць адраджэнне каго-, чаго-н., аднавіць пасля перыяду разбурэння, заняпаду.

  • А. горад.
  • А. традыцыі.

|| незак. адраджаць, .

адразны́, .

  1. Такі, які трэба і можна адрэзаць.

    • А. талон.
  2. Не суцэльны, з прышытай часткай.

    • Сукенка з адразным станікам.
  3. Прызначаны для адразання.

    • А. станок.

адра́зу, прысл.

  1. Зараз ж., у той самы момант.

    • Набегаўшыся, сынок а. засынае.
  2. Адначасова.

    • Людзі выйшлі а. з усіх хат.
  3. Непасрэдна за чым-н.

    • А. за хатай малады сад.
  4. За адзін раз, з першага разу.

    • Як усё зрабіць а. ?
  5. З самага пачатку.

    • Чалавек а. спадабаўся.

адраі́цца, ; зак. (спец.).

Утварыць новы рой, аддзяліўшыся ад старога (пра пчол).

  • Пчолы адраіліся.

адра́іць1, ; зак.

Адгаварыць ад чаго-н., параіць, пераканаць не рабіць чаго-н.

  • Дзецям адраілі так позна ісці ў лес.

адраі́ць2, ; зак. (спец.).

Аддзяліць частку пчол для ўтварэння новага рою.

адранцве́лы, .

Які знаходзіцца ў стане адранцвення, здранцвелы, знямелы.

  • Адранцвелыя ногі.

|| наз. адранцвеласць, .

а́драс, , м.

  1. Надпіс на паштовым адпраўленні, які называе атрымальніка і месца назначэння.

    • Дакладны а. на пасылцы.
    • Зваротны а. (адрас адпраўшчыка).
  2. Месцазнаходжанне, месцажыхарства, а таксама абазначэнне, назва месцазнаходжання, месцажыхарства.

    • Службовы а.
    • Пісаць на а.
  3. Пісьмовае прывітанне ў гонар якой-н. урачыстай падзеі, юбілею.

    • Віншавальны а.

  • Не на той адрас (разм.) — не туды або не таму, куды або каму назначалася.

  • У адрас каго-чаго — у адносінах каго-, чаго-н., пра каго-, што-н.

|| прым. адрасны, .

  • А. стол (установа, якая рэгіструе асоб, што жывуць у пэўнай мясцовасці, і выдае даведкі пра іх месцажыхарства).
  • Адрасная кніга (са спісам адрасоў асоб і ўстаноў).

адрасава́цца, ; зак. і незак. (уст.).

Звярнуцца (-ртацца) асабіста або пісьмова.

адрасава́ць, ; зак. і незак.

  1. Паслаць (-сылаць) на які-н. адрас.

    • А. ліст брату.
  2. перан. Накіраваць (-роўваць).

    • Заўвагі адрасаваны рэдактару.

|| прым. адрасавальны, .