Прасто́ра, прасто́р ’разлегласць, абшар’, ’свабода, воля’ (ТСБМ, Нас.), укр. прості́р, рус. просто́р, польск. przestwor (з *przestor пад уплывам otworzyć ’адкрыць, адчыніць’, гл. Банькоўскі, 2, 911), славац. priestor, чэш. prostor, славен. próstor, серб.-харв. про́стор, балг. просто́р, макед. простор. Прасл. *prostorъ роднаснае *prosterti (гл. прасцерці). Супастаўляюць са ст.-інд. prastaráḥ ’падсцілка з саломы; раўніна’, staraḥ ’пласт’, лат. stara ’паласа’ і інш. (Бязлай, 3, 127; БЕР, 5, 774; Сной₂, 586).
Прасто́та ’зборня простых людзей’ (Нас.). Ад про́сты з суф. зборнасці ‑ота, аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 120 і наст.
Прастра́нак ’адлегласць’ (Ян.). Да прасцерці (гл.); параўн. рус. простра́нный ад простереть, простру. Відаць, да прастора (гл.), параўн. прастранак міжда Лоева і Мохава (Ян.), якое да *prostornъ ’прасторнасць’. Аналагічныя ўтварэнні: укр. про́сторонь ’прастора’, польск. przestroń ’тс’. Параўн. старана (гл.).
Прастро́га ’перасцярога’, ’строгае спагнанне’ (Нас.), прастрэ́га ’перашкода’ (смарг., Сл. ПЗБ). З польск. przestroga ’перасцярога’ (там жа).
*Праструга́ць, проструга́ты ’прамыць (роў, даліну, шчыліну) цякучай вадой’ (брэсц., З нар. сл.). Укр. проструга́ти ’прастругаць; прачысціць дарогу’. Да стругаць, струга (гл.).
Прастрэ́ліна ’незабудаванае месца на вуліцы’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да прастрэ́ліць ’прабіць, прадзіравіць’ < страляць, страла (гл.).
*Прастрэ́ч, прострэ́ч ’прастуда ад ветру’ (ТС). Фармальна і семантычна можна параўнаць з укр. пристрі́т, при́стреч ’хвароба, якая, па павер’ях народа, здараецца ад благой сустрэчы’, пристрі́ти ’сурочыць’, рус. дыял. пристре́т ’сурокі’. Далей да сустрэча, устрэць з іншай прыстаўкай: *про‑стрэт‑jъ. Сюды ж, магчыма, простро́чыц ’прапусціць, не заўважыць’: не прастрачы воўка (тураў., Цыхун, вусн. паведамл.).
Прасту́да ’ахаладжэнне арганізма чалавека’, ’хвароба ад ахаладжэння’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), прасту́дзенне ’прастуда’ (ТС). Рус. просту́да ’тс’. Аддзеяслоўны назоўнік ад прастудзіць(цца) < студзіць (гл.).
Пра́сты ў песні: Пайду я на пра́сты глядзець, як мая мілая прадзець (міёр., Ант.). Значэнне, відавочна, ’папрадухі’. Ад прасці з суф. ‑т‑. Аб суфіксацыі гл. Карскі 2-3, 30; Слаўскі, SP, 2, 35 і наст. Суфікс праславянскі, непрадуктыўны, таму слова з’яўляецца архаізмам.
Прастыту́тка ’публічная жанчына’, ’прадажны, беспрынцыповы чалавек’ (ТСБМ). Праз рус. проститу́тка ’тс’, якое з зах.-еўрап. моў, параўн. англ. prostitute, ням. Prostituierte. У рус. мове слова было аформлена па тыпу назоўнікаў ж. р. на ‑ка. Крыніца слова — у лац. prostituta ’прастытутка’ (Даль, 3‑е выд.) < лац. prostituere ’публічна выстаўляць сябе’. Прастытуцыя ўзыходзіць да лац. prostitutio ’тс’ (Голуб-Ліер, 398).