Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ксіла... (гл. ксіло...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «ксіло...» не пад націскам, напрыклад: ксілаграфічны, ксілаліт.

ксілаграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ксілаграфіі. Ксілаграфічная майстэрня.

ксілагра́фія, ‑і, ж.

1. Гравіраванне на дрэве. Майстэрства ксілаграфіі.

2. Гравюра на дрэве, адбітак з такой гравюры. Калекцыя ксілаграфій.

[Ад грэч. xylon — дрэва і graphō — пішу.]

ксілалі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Штучны будаўнічы матэрыял з сумесі драўняных апілак, азбесту і інш. (прымяняецца для высцілання падлогі, вырабу перагародак і пад.).

[Ад грэч. xylon — дрэва і lithos — камень.]

ксілалі́тавы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з ксілаліту. Ксілалітавая падлога.

ксілафо́н, ‑а, м.

Ударны музычны інструмент, што складаецца з драўляных, падабраных у адпаведным страі пласцінак, па якіх удараюць драўлянымі малаточкамі.

[Ад грэч. xylon — дрэва і phōnē — гучу.]

ксілі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Рэчыва ў выглядзе бясколерных крышталяў салодкага смаку, якое выкарыстоўваецца ў харчовай прамысловасці замест цукру для хворых дыябетам. Цукеркі на ксіліце.

[Ад грэч. xylon — дрэва.]

ксіло... (а таксама ксіла...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь з дрэвам, драўнінай як матэрыялам, напрыклад: ксілограф.

[Ад грэч. xylon — дрэва.]

ксіло́граф, ‑а, м.

Гравёр па дрэву.

ксіло́л, ‑у, м.

Вадкі араматычны вуглевадарод, аналаг бензолу.

[Ад грэч. xylon — дрэва і лац. ol(eum) — алей.]