Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

жылфо́нд, ‑у, М ‑дзе, м.

Жыллёвы фонд.

жылы́, ‑ая, ‑ое.

1. Прызначаны для пражывання каго‑н., адведзены пад жыллё (у 2 знач.). Будаўніцтва жылых дамоў. □ — Жылы гарадок расце, маці, з кожным днём, — гаварыў цяпер Раман Дзянісавіч. Хадкевіч. // У якім жывуць людзі; населены. Кох з Вейсам кінуліся ў жылы будынак. Лынькоў.

2. Характэрны для жылля, уласцівы жыллю. Жылы выгляд.

жы́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да жылы (у 1, 2 знач.). // Зроблены з жылы. Жыльныя струны.

2. Які мае адносіны да жылы (у 3 знач.). Жыльнае золата.

жым, ‑у, м.

Гімнастычнае практыкаванне, якое заключаецца ў пад’ёме цяжару; выжыманне.

жыр, ‑у, м.

Разм. Тое, што і жыраванне. Над галавою, гучна лопаючы крыламі, праляцелі качкі... Відаць, на жыр. Сачанка.

жыраабаро́т, ‑у, М ‑роце, м.

Плацежны абарот, які робіцца шляхам безнаяўных разлікаў.

жырава́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. жыраваць.

жырава́ць, ‑руе; незак.

Карміцца, гулліва забаўляючыся (пра звяроў, птушак, рыбу). Жыруе рыба — аж выскоквае, разгуляўшыся, з вады. Сачанка. Першымі жыхарамі вёскі, якія трапляліся тут, на рэчцы, былі качкі, — з сытым гоманам і плёскатам яны жыравалі і купаліся. Брыль.

жыразага́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Пісьмовае распараджэнне ўкладчыка крэдытнай установе аб правядзенні разліку з крэдыторам. Падпісаць жыразагад.

жырандо́ль, ‑і, ж.

Уст. Вялікі фігурны падсвечнік для некалькіх свечак. [Бацюшка] загадаў царкоўнаму старасту, каб былі запалены ўсе лампадкі, каб ва ўсіх падсвечніках і вісячых жырандолях гарэлі свечкі. Чарот. У зале, у вялікай жырандолі, гарэла з дзесятак свечак, палаў камін і ля яго сядзела князёўна. Лупсякоў.

[Фр. girandole.]