Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ачэ́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ачапіць.

ачэ́рнены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад ачарніць.

ачэ́саны,

гл. ачасаны.

ачэ́сванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. ачэсваць — ачасаць.

ачэ́свацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да ачасацца.

2. Зал. да ачэсваць.

ачэ́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ачасаць.

ашаламані́цца, ‑маню́ся, ‑мо́нішся, ‑мо́ніцца; зак.

Абл. Тое, што і ашаламіцца. Адам Бародзіч як бы крыху ашаламаніўся ад гэтай Галенінай гаворкі. Чорны. Прахапіліся [хлопцы] і ашаламаніліся: давай ісці назад у Нясвіж! Лужанін.

ашаламані́ць, ‑маню, ‑моніш, ‑моніць; зак., каго.

Абл. Тое, што і ашаламіць. Трапятун са скуры лузаецца, каб ашаламаніць вас патокам слоў і ў той жа час не выказаць ніводнай свае думкі. Вітка.

ашаламі́цца, ‑ламлюся, ‑ломішся, ‑ломіцца; зак.

Разгубіцца, здзівіцца. Незнаёмаму з тутэйшымі балотамі чалавеку небяспечна забірацца ў гэтыя нетры: заедзеш, ашаломішся, заблудзіш і не патрапіш выбрацца, бо, апроч густых чаротаў ды неба над галавою, нічога не ўбачыш. Колас. — Не пазнаеш? — перачытаў Рыгора Артур. — Ах, даруй, я зусім ашаламіўся... Гартны.

ашаламі́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак., каго.

1. Задурыць галаву. [Старая:] — Ашаломяць .. [вучні] цябе, дзеткі, за ўвесь дзень. Брыль. Ганна тройчы прыгубіла І чарку ўсю перакуліла. — Ой, буду п’яна — ашаломіць. Колас.

2. Аглушыць моцным ударам па галаве.

3. Зрабіць моцнае ўражанне, здзівіць; збянтэжыць. Тэлеграма аб смерці маці..[Веру] зусім ашаламіла. Дамашэвіч. Выпадак з арыштам зусім ашаламіў Андрэя. Галавач.