Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

уніфармі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Работнік цырка, які належыць да уніформы (у 2 знач.).

уніфікава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад уніфікаваць.

уніфікава́цца, ‑куецца; зак. і незак.

1. Стаць (станавіцца) уніфікаваным.

2. толькі незак. Зал. да уніфікаваць.

уніфікава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак. і незак., што.

Правесці (праводзіць) уніфікацыю. Уніфікаваць грашовую сістэму. Уніфікаваць абсталяванне цэхаў. Уніфікаваць арфаграфію.

уніфіка́тар, ‑а, м.

Той, хто праводзіць уніфікацыю чаго‑н.

уніфіка́тарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да уніфікатара.

уніфіка́цыя, ‑і, ж.

Звядзенне да аднастайнасці, да адзінай формы, сістэмы. Уніфікацыя машын. Уніфікацыя арфаграфіі.

[Ад лац. unus — адзін і facere — рабіць, ствараць.]

уніфо́рма, ‑ы, ж.

1. Форменнае адзенне (аднолькавае для ўсіх людзей якой‑н. групы). Вайсковая уніформа. □ Следам за Трусам я праціснуўся ў цямнейшы куток, дзе мы і ўладзіліся.. на ўвесь вечар, пацеючы ў сваіх жоўтых паўкажушках, якія былі ў той час нейкай своеасаблівай студэнцкай уніформай. Лужанін.

2. зб. У цырку — персанал, адзеты ў спецыяльныя аднолькавыя касцюмы, які абслугоўвае арэну ў час выступлення артыстаў.

[Фр. uniforme.]

унічыю́, прысл.

Без выйгрышу і пройгрышу. Шахматная партыя скончылася ўнічыю. □ Гаспадары свае вароты адстаялі. Быў скончан першы тайм унічыю. Нуль-нуль. Корбан.

у́нія, ‑і, ж.

1. Аб’яднанне, саюз дзвюх або некалькіх дзяржаў пад уладай аднаго манарха. Дзяржаўная унія.

2. Аб’яднанне праваслаўнай царквы з каталіцкай пад уладай рыжскага папы, але пры захоўванні праваслаўнай царквой сваіх абрадаў і богаслужэння.

[Ад лац. unio — адзінства, аб’яднанне.]