Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аплёваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад апляваць; тое, што і апляваны.

2. у знач. прым. Зганьбаваны, пагарджаны. Ідуць хадою непакорных Пад сцяг апошняй барацьбы Усе пасынкі стагоддзяў чорных, Аплёванай зямлі рабы. Хадыка.

•••

Як аплёваны — пра чалавека, якога незаслужана зняважылі, абняславілі.

аплётка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Матэрыял, якім што‑н. аплятаецца. Пакрыць дрот аплёткай.

аплёўванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. аплёўваць — апляваць.

аплёўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да аплявацца.

2. Зал. да аплёўваць.

аплёўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да апляваць.

аплі́к, ‑а, м.

Абл. Металічны кручок для зашпільвання адзення. Заплікнуўшы праз пяты ў дзесяты аплікі даматканай жакеткі, Ігнась выладзіўся на вакзал. Мурашка.

апліка́та, ‑ы, М ‑каце, ж.

У геаметрыі — назва аднаго з трох лікаў, які вызначае становішча пункта ў прасторы адносна прамавугольнай сістэмы каардынатаў.

[Лац. applicata — прыкладзеная.]

аплікату́ра, ‑ы, ж.

1. Спосаб размеркавання пальцаў, найбольш зручны пры ігры на музычных інструментах.

2. Лічбавае абазначэнне над нотамі парадку размеркавання пальцаў музыканта.

[Ад лац. applicare — прыладжваць.]

аплікату́рны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да аплікатуры. Аплікатурныя абазначэнні на нотах.

аплікацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да аплікацыі.