Verbum

куліна́рства, ‑а, н.

Занятак кулінара. Сава .. намагаўся хоць чым-небудзь дапамагчы Андрэю ў кулінарстве. Пестрак.

куліна́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Займацца кулінарыяй.

куліна́рыя, ‑і, ж.

1. Майстэрства прыгатавання ежы. Курсы кулінарыі.

2. зб. Стравы.

[Ад лац. culinarius — кухонны.]

кулі́са, ‑ы, ж.

1. звычайна мн. (кулі́сы, ‑ліс). Плоскія часткі тэатральнай дэкарацыі, размешчаныя па баках сцэны адна за другой. Выйсці з-за куліс. Зайсці за кулісы. // перан.; чаго або якія. Тое, чым прыкрываюць што‑н., за чым хаваецца што‑н. Максім Танк з партыйных пазіцый глянуў за кулісы злавеснай барацьбы палітычных сіл, што разгарэлася пасля смерці Пілсудскага. У. Калеснік.

2. Рычаг або сістэма рычагоў для перамены ходу машыны.

3. Паласа, засаджаная ў 2–3 рады кукурузай, сланечнікам і інш., як сродак для захавання глебы ад высыхання і вымярзання ў засушлівых і маласнежных раёнах. // Паласа лесу паміж дзвюма дзялянкамі.

•••

За кулісамі — а) у тэатральным, акцёрскім асяроддзі. Мець знаёмых за кулісамі; б) тайна, скрытна, у неафіцыйнай абстаноўцы. Прадстаўнікам урада ЗША, відаць, давялося нямала папрацаваць за кулісамі Асамблеі. Кавалёў.

[Фр. coulisse.]

кулі́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да кулісы (у 1 знач.). Кулісныя дзверы.

2. Які дзейнічае пры дапамозе кулісы (у 2 знач.). Кулісны механізм.

3. Які мае адносіны да кулісы (у 3 знач.). Кулісныя пасевы. // Прызначаны для куліс. Кулісныя расліны.

кулі́ч, ‑а, м.

Салодкі здобны пірог цыліндрычнай формы (па праваслаўнаму звычаю выпякаўся на вялікдзень). Пячы кулічы.

[Ад грэч. kollikion — круглы хлеб.]

куло́н ​¹, ‑а, м.

Адзінка колькасці электрычнасці.

[Ад уласн. імя.]

куло́н ​², ‑а, м.

Жаночае ўпрыгожанне з каштоўных камянёў або іншага матэрыялу, якое носіцца на шыі.

[Фр. coulant.]

кулуа́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кулуараў; неафіцыйны. Кулуарныя сустрэчы. Кулуарныя размовы.

кулуа́ры, ‑аў; адз. кулуар, ‑а, м.

Памяшканне (бакавая зала, калідоры) у парламенце, тэатры, якое служыць для адпачынку, неафіцыйных сустрэч, абмену думкамі. Гутаркі ў кулуарах.

[Фр. couloir — калідор.]

куль ​¹, ‑я, м.

1. Тоўсты сноп выбранай няцёртай саломы, з якой звычайна робяць стрэхі. Малацілі да змроку. Тады Андрэй пачаў перабіраць салому на кулі, а Іван панёс коням канюшыну. Чарнышэвіч. Дзед Ігнат сядзеў на страсе і распускаў куль саломы. Васілевіч.

2. у знач. прысл. кулём. Пераварочваючыся, куляючыся ў час руху, падзення. З тэндэра кулём скаціўся ў будку качагар Юрка Лунец. Васілёнак. // Імкліва, вельмі хутка. Платон чагосьці шукаў. І Марына з жахам зразумела, што ён шукае сякеру. Ён усё мог зрабіць. І яна, ратуючыся, кулём кінулася ў хату. Ракітны.

куль ​², ‑я, м.

1. Вялікі, звычайна рагожны мяшок. Куль мукі. □ Грузавік быў нагружаны бочкамі, скрынкамі, рагожнымі кулямі. Хадкевіч.

2. Старая гандлёвая мера сыпкіх цел (каля 9 пудоў).

куль ​³, ‑я, м.

Задняя частка рыбалоўнай снасці (невада, жака і пад.) у выглядзе вузкага доўгага мяшка, куды пападае рыба пры лоўлі. Касцы доўга не ляжалі, хоць хацелася прыдрамаць. Прычына гэтаму была сетка-таптуха, якая стаяла тут жа пад дубам, кулём угору. Колас.