Verbum

ідылі́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ідылічнага.

ідылі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да ідыліі (у 1 знач.). Ідылічны жанр.

2. Мірны, ціхі, спакойны; нічым не засмучаны. Ідылічны настрой. □ У пакой улятаў лагодны шум вясковага лесу, наперабой спявалі птушкі, але гэты ідылічны малюнак не супакойваў. Шчарбатаў. Ну, бываюць такія ідылічныя сем’і, дзе б пражылі век, ні разу ні ў чым не ўсумніўшыся, не засумаваўшы; без адзінага папроку і непаразумення? Кірэенка.

іды́лія, ‑і, ж.

1. Невялікі літаратурны твор, які ідэалізавана паказвае вясковы побыт на ўлонні прыроды.

2. Іран. Спакойнае, нічым не засмучанае, шчаслівае існаванне. Венцяроўцы жылі ціха і супакойна праз шмат дзесяткаў гадоў... Нішто не парушала іх ідылію... Чарот.

[Ад грэч. eidyllion — карцінка.]

і́дыш, нескл., м.

Сучасная мова яўрэяў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы, якая мае ў сваёй аснове нямецкія дыялекты.

[Ад ням. judisch — яўрэйскі.]

ідыяматы́зм, ‑а, м.

Тое, што і ідыёма.

ідыяма́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Вучэнне аб ідыёмах. Займацца ідыяматыкай.

2. Сукупнасць ідыём якой‑н. мовы. Беларуская ідыяматыка.

ідыяматы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідыёмы, да ідыяматыкі (у 2 знач.). Ідыяматычны зварот. Ідыяматычны выраз.

ідыясінкразі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідыясінкразіі. Ідыясінкразічная адчувальнасць.

ідыясінкразі́я, ‑і, ж.

Павышаная, хваравітая адчувальнасць некаторых асоб да пэўных рэчываў, пахаў. Ідыясінкразія да алейных фарбаў.

ідыяты́зм, ‑у, м.

1. Псіхічная хвароба, якая праяўляецца ў парушэнні разумовай дзейнасці; ідыятыя.

2. Разм. Неразумнасць, бязглуздасць. Галоўным героем коласаўскіх апавяданняў, у якіх так ці інакш гаворыцца аб заганах сялянскага быту, аб ідыятызме вясковага жыцця, у большасці выпадкаў выступае селянін. «Полымя».