Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

эліні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Паклоннік і знаўца старажытнай Грэцыі, элінскай культуры; спецыяліст у галіне старагрэчаскай філалогіі.

эліні́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да элініст.

эліністы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да элінізму (у 1 знач.). Эліністычная культура. Эліністычная эпоха. // Уласцівы элінізму. Эліністычныя рысы.

э́лінка,

гл. эліны.

э́лінскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да элінаў, які належыць, уласцівы ім. Элінская цывілізацыя. Элінскі тэатр.

э́ліны, ‑аў; адз. элін, ‑а, м.; элінка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. элінкі, ‑нак; ж.

Старажытныя грэкі. // Высок. Грэкі. Мова элінаў.

[Грэч. hellēn.]

э́ліпс і э́ліпсіс, ‑а, м.

1. Замкнёная крывая, якая мае такую ўласцівасць, што сума адлегласцей кожнай яе кропкі ад дзвюх дадзеных кропак (фокусаў) застаецца пастаяннай. // Контур, абрысы якога‑н. прадмета, якія напамінаюць такую крывую. Я заўважаю на .. валасатых нагах [Малініна] прадаўгаватыя бялявыя эліпсы — гэта, мусіць, і ёсць сляды колішняга ранення? Масарэнка.

2. У мовазнаўстве — рытарычная фігура, якая заключаецца ў пропуску якога‑н. члена сказа, што лёгка падразумяваецца.

[Грэч. élleipsis — пропуск.]

эліпсападо́бны, ‑ая, ‑ае.

Які формай нагадвае эліпс. Жонка сядзела за круглым, эліпсападобным сталом. Ермаловіч.

э́ліпсіс,

гл. эліпс.

эліпсо́ід, ‑а, М ‑дзе, м.

Спец. Паверхня, якая ўтвараецца пры вярчэнні эліпса вакол адной з сваіх восей.

[Ад слова эліпс і грэч. éidos — выгляд.]