Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

бірма́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Бірмы, бірманцаў.

бірма́нцы, ‑аў; адз. бірманец, ‑нца, м.; бірманка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. бірманкі, ‑нак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Бірмы.

біруза́, ‑ы, ж.

Каштоўны камень, непразрысты, блакітнага або зеленаватага колеру.

[Перс.]

бірузо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да бірузы; з бірузой, зроблены з бірузы. Бірузовы пярсцёнак.

2. Падобны на бірузу колерам; блакітнаваты. Цёмна-сінія хвалі .. становяцца то ярка-ізумруднымі, то бірузовымі. В. Вольскі.

біру́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

1. Упрыгожанне, падвеска на ланцужку кішэннага гадзінніка, бранзалета і пад.

2. толькі мн. (біру́лькі, ‑нек). Гульня, якая заключаецца ў тым, каб з кучкі дробных прадметаў выбраць кручком адно за адным, не пасунуўшы пры гэтым астатніх.

•••

Гуляць у бірулькі гл. гуляць.

біру́лькавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бірулькі (у 1 знач.).

біручы́на, ‑ы, ж.

Кустовая або дрэвавая расліна сямейства маслінавых.

біс, выкл.

Выгук, які выказвае просьбу паўтарыць толькі што выкананы артыстам нумар.

•••

На біс (выканаць, праспяваць і г. д.) — праспяваць, выканаць паўторна па жаданню публікі.

[Ад лац. bis — двойчы.]

бісектры́са, ‑ы, ж.

Прамая лінія, якая дзеліць вугал папалам.

[Фр. bissectrice ад лац. bis — двойчы і secare — рассякаць.]

бі́сер, ‑у, м., зб.

Дробныя каляровыя шкляныя або металічныя пацеркі, якія ўжываюцца для расшыўкі адзення з мэтай упрыгожання. Паставіўшы чамадан на крэсла і ўрачыста адчыніўшы яго, Міхал выняў вязаную шарсцяную кофтачку, вышытую бісерам. Карпаў.

•••

Сыпаць бісер перад свіннямі гл. сыпаць.

[Араб. busr.]