Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

ёд, , м.

  1. Хімічны элемент, крышталічнае рэчыва цёмна-шэрага колеру, якое здабываецца галоўным чынам з марскіх водарасцей.

  2. Спіртавы раствор гэтага рэчыва, ужыв. ў медыцыне.

|| прым. ёдны, і ёдзісты, .

  • Ёдны раствор.
  • Ёдзісты прэпарат.

ёдаформ, , м.

Прэпарат ёду — крышталічны жоўты парашок, які выкарыстоўваецца ў медыцыне як антысептычны сродак.

ёкат, , м.

Моцны крык з плачам.

ёкаць, ; зак. і незак.

  1. Утвараць кароткі і адрывісты гук.

    • У каня ёкае селязёнка.
  2. Раптоўна сціскацца, заміраць ад страху, хвалявання (пра сэрца).

    • Ёкае сэрца.

|| аднакр. ёкнуць, .

|| наз. ёканне, .

ёлка, , ж.

  1. Тое, што і елка.

  2. Упрыгожаная елка ў пакоі (на плошчы) у сувязі са святам Новага года.

    • Навагодняя ё.
  3. Пра навагодняе свята з песнямі, танцамі і гульнямі вакол упрыгожанай ёлкі.

    • Звадзіць сына на ёлку.

|| памянш. ёлачка, .

|| прым. ёлачны, .

  • Ёлачныя аздабленні.

ёлкі, .

Прагорклы, з рэзкім непрыемным пахам (пра нясвежыя тлушчы).

  • Ёлкае сала.

|| наз. ёлкасць, .

ёлкнуць, ; незак.

Станавіцца ёлкім.

  • Сала пачало ё.

ёлуп, , м.

Бесталковы, тупы чалавек, дурань, асталоп.

ёлупень, , м.

Тое, што і ёлуп.

ёмістасць, , ж.

  1. Здольнасць змясціць у сабе пэўную колькасць чаго-н.; унутраны аб’ём.

    • Ё. рэзервуара.
  2. часцей Умяшчальнасць для вадкіх, сыпучых і газападобных цел.

    • Напоўніць ё. газам.
  3. перан. 3 багатым унутраным зместам.

    • Ё. фразы.
    • Ё. вобразных сродкаў.