Verbum

захаванасць, ✂, ж.

Захаванне ў поўнай цэласці, адсутнасць пашкоджанняў.

• Адказваць за з. рэчаў.

захавацца, ✂; зак.

1. Зберагчыся, уцалець, застацца непашкоджаным, непатрачаным.

   • Дом добра захаваўся.
   • Здароўе захавалася.
   • Запасы захаваліся.

2. Застацца ў сіле, не знікнуць.

   • Старыя звычкі захаваліся.

3. Захаваць свае сілы, маладжавы выгляд (разм.).

   • Гэты чалавек добра захаваўся.

4. Застацца непашкоджаным, уцалець.

   • З. ад пажару.

|| незак. захоўвацца, ✂.

захаваць, ✂; зак.

1. Аберагаючы, не даць каму-, чаму-н. прапасці, загінуць, зберагчы цэлым.

   • З. дзяржаўную маёмасць.
   • З. здароўе.
   • З. прадукты ад цвілі.
   • З. успаміны (перан. не забыць).

2. Пакінуць у сіле, у дзеянні.

   • З. за сабой права.
   • З. добрыя звычкі.

3. Не парушыць чаго-н.

   • З. умовы дагавору.
   • З. знешні спакой.

4. Пакласці, размясціць так, каб не маглі знайсці (разм.).

   • Кнігу так захаваў, што я не знайшоў.

|| незак. захоўваць, ✂.

|| наз. захаванне, ✂.

захад, ✂, м.

1. Адзін з чатырох бакоў свету і напрамак, процілеглы ўсходу; частка гарызонта, дзе заходзіць сонца.

2. Мясцовасць, размешчаная ў гэтым напрамку, а таксама («3» вялікае) краіны Заходняй Еўропы і Амерыкі.

   • Мастацтва Захаду.

|| прым. заходні, ✂.

захаджалы, ✂ (разм.).

Прышлы з чужых мясцін, які зайшоў мімаходам.

• Захаджалыя людзі.

захадзіць, ✂; зак.

Пачаць хадзіць.

• Нервова захадзіў па пакоі.

захады, ✂.

Меры, дзеянні, накіраваныя на дасягненне пэўнай мэты.

• Рабіць або прымаць з.

захалусце, ✂, н. (разм.).

Глухое, аддаленае ад цэнтра месца.

• Жыць у захалусці.

|| прым. захалусны, ✂.

захапіцца, ✂; зак.

1. Цалкам аддацца якой-н. справе, занятку.

   • З. зборам значкоў.
   • З. любімай работай.

2. Закахацца ў каго-н.

   • З. дзяўчынай.

|| незак. захапляцца, ✂.

захапіць, ✂; зак.

1. Хапаючы, узяць, забраць, схапіць.

   • З. жменю зерня.

2. Сілай авалодаць кім-, чым-н.

   • З. чужую тэрыторыю.
   • З. у палон.
   • З. ініцыятыву (перан.).

3. каго-што і чаго. Узяць з сабой.

   • З. плашч.
   • З. з сабой яды.

4. перан. Вельмі зацікавіць, прымусіць поўнасцю аддацца якой-н. справе.

   • Новая ідэя захапіла яго.

5. перан. Завалодаць увагай, зачараваць.

   • З. гледачоў ігрой.

6. Раптоўна застаць.

   • З. каго-н. дома.
   • Навальніца захапіла нас у полі.

7. Панесці з сабой, захапіўшы, падхапіўшы.

   • Цячэнне захапіла лодку.

|| незак. захопліваць, ✂ і захапляць, ✂.

|| наз. захоп, ✂.