Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Квіцялёк ’кноцік’ (Сл. паўн.-зах.). Характэрная для балтыйскай зоны фанетыка: ф > хв > кв. Да*фіцёк < фіцілёк. Магчыма, пад уплывам квіток (гл.).

Квіча́ць ’вішчаць, крычаць’ (Сл. паўн.-зах., З нар. сл., Нар. лекс.), параўн. квік. Укр. квичати, рус. квичать, балг. квича, макед. квичам, серб.-харв. цвичати, славен. kvičati, польск. kwiczeć, чэш. kvičeti, славац. kvičať, в.-луж. kwitet, н.-луж. kwicaś ’тс’. Гэта праславянскае гукапераймальнае ўтварэнне (kvičeti) мае балтыйскія паралелі, якія прадстаўлены першасным дзеясловам: літ. kvykti, лат. kvTkt ’тс’. Аднак магчымасці балта-славянскай інавацыі пярэчыць ням. паралель quieken. Тым не менш не выключана яе славянскае паходжанне (Бернекер, 656–657; Траўтман, 147; Слаўскі, 3, 484).⇉.

Квічэ́ць ’пішчаць, крычаць (пра свінню)’ (Нар. сл., Др.-Падб., Клім.). Гл. квік, квічаць.

Квок ’жабурынне’ (Нас., Гарэц.). Гл. квокаць і квактанне.

Кво́ка ’квактуха’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. квок-квок.

Кво́канне ’жабурынне’ (Нар. лекс.). Гл. квок, квактанне.

Кво́кацьжабы квокаюць (ДАБМ). Гл. квакаць.

Кво́кі ’квактанне’ (Сцяшк.). Гл. квок-квок і квока.

Кво́кля ’квактуха, курыца, якая водзіць куранят’ (ТСБМ, Нар. лекс.). Для аддзеяслоўных назоўнікаў, якія абазначаюць назвы асоб (жывёл, птушак), характэрная пеяратыўная суфіксацыя на ‑ля. Параўн. піскля ’піскуха’, бегля ’непаседа’ (Сцяцко, Афікс. наз., 53).

Кво́ктушка ’квактуха’ (Мат. Гом.). Гл. квактаць.