Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

дур (род. ду́ру) м., разг. дурь ж., блажь ж., при́дурь ж.;

вы́кінуць д. з галавы́ — вы́кинуть (вы́бросить) дурь (блажь) из головы́;

вы́біць д. з галавы́ — вы́бить дурь из головы́

ду́рань, -рня м.

1. прост., бран. дура́к, глупе́ц, ду́рень, простофи́ля; дурале́й;

2. (карточная игра) дура́к;

ду́рня стро́іць — валя́ть дурака́; ко́рчить (из себя́) дурака́;

пакі́нуць у ду́рнях — оста́вить в дурака́х;

прыкі́двацца ду́рнем — прики́дываться дурачко́м;

аста́цца (заста́цца) у ду́рнях — оста́ться в дурака́х;

ду́рняў шука́ць — дурако́в иска́ть;

стро́іць ду́рня — (з каго) де́лать дурака́ (из кого);

разыгра́ць ду́рня — разыгра́ть дурака́;

д. ду́рнем — дура́к дурако́м;

набі́ты д. — наби́тый дура́к;

гэ́та ко́жны д. мо́жаэ́то ка́ждый дура́к мо́жет;

знайшо́ў (знайшлі́) ~рня — нашёл (нашли́) дурака́;

каб (я, ён) не быў ду́рнем — не будь (я, он) дурако́м;

д.-д., а са́ла лю́біць — губа́ не ду́ра;

пашы́цца ў ду́рні — прики́нуться дурачко́м;

не д. — не дура́к;

ду́рняў не се́юць, яны́ са́мі ро́дзяццапосл. дурако́в не се́ют, они́ са́ми родя́тся;

заста́ў ду́рня бо́гу малі́цца, дык ён і лоб разаб’е́посл. заста́вь дурака́ бо́гу моли́ться — он и лоб расшибёт;

лепш з разу́мным згубі́ць, чым з ду́рнем знайсці́посл. лу́чше с у́мным потеря́ть, чем с глу́пым найти́;

но́сіцца, як д. з пі́санай то́рбайпогов. но́сится, как ду́рень с пи́саной то́рбой;

абяца́нка-цаца́нка, а ду́рню ра́дасцьпогов. обе́щанного три го́да ждут;

ду́рням зако́н не пі́санпогов. дурака́м зако́н не пи́сан;

д. і мя́ла зло́міцьпосл. дура́к и пест слома́ет; си́ла есть — ума́ не на́до;

вялі́кі пень ды д.погов. велика́ Феду́ла да ду́ра

дураслі́ва нареч. шаловли́во, игри́во

дураслі́васць ж. шаловли́вость, игри́вость

дураслі́вец, -лі́ўца м. шалу́н, озорни́к, сорване́ц, егоза́, баловни́к, ба́ловень; (о взрослых — ещё) пове́са

дураслі́вы шаловли́вый

дураслі́ўка ж. шалу́нья, озорни́ца, егоза́, баловни́ца

ду́расць ж.

1. (недостаток ума) глу́пость, ду́рость, при́дурь;

зрабі́ць па ~ці што-не́будзь — сде́лать по глу́пости что́-л.;

2. (глупость, сумасбродство) дурь, блажь;

3. (глупый поступок) глу́пость

дурата́ ж., разг.

1. (свойство) глу́пость;

2. дурь, блажь;

лі́шняя дабрата́ — дурата́посл. доброта́ без ра́зума вредна́

дурма́н, -ну м., в разн. знач. дурма́н