Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

шпро́тавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да шпротаў, належыць ім. Шпротавы промысел. // Які складаецца са шпротаў. Шпротавы касяк.

шпро́тны, ‑ая, ‑ае.

Прыгатаваны са шпротаў. Шпротны паштэт.

шпро́ты, ‑аў; адз. шпрот, ‑а, М шпроце, м.

1. Дробная марская прамысловая рыба сямейства селядцоў. Лоўля шпротаў. Апрацоўка шпротаў.

2. толькі мн. (шпро́ты, ‑аў). Кансервы з гэтай, а таксама іншай дробнай рыбы (салакі, кількі і пад.). Закусвалі [госці] сырам, вэнджанай каўбасою і шпротамі. Васілёнак.

[Ням. Sprotte.]

шпрыц, ‑а, м.

1. Медыцынскі інструмент для ўвядзення ў арганізм лекавых рэчываў, а таксама для адсмоктвання з поласцей вадкасці, які мае выгляд цыліндра з поршнем і іголкай. Трымаючы шпрыц, на бліскучай іголцы якога вісела кропля, медсястра ваткай выцірала матчыну руку і супакойвала: — Пацярпіце... крыху... зараз будзе лепш... Карпаў.

2. Спец. Інструмент такога ж характару, які выкарыстоўваецца ў харчовай прамысловасці. Шпрыц для крэму.

[Ням. Spritze.]

шпрыцава́нне, ‑я, н.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шпрыцаваць.

шпрыцава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад шпрыцаваць.

шпрыцава́цца, ‑цуецца; незак.

Зал. да шпрыцаваць.

шпрыцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; незак., што.

Спец. Упырскваць што‑н., папаўняць чым‑н. з дапамогай шпрыца (у 2 знач.). Шпрыцаваць крэм.

шпрыцо́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шпрыцаваць.