Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

флебало́гія, ‑і, ж.

Раздзел медыцыны, які займаецца вывучэннем хвароб вен і іх лячэннем.

[Ад грэч. phleps, phlebós — жыла і logos — навука, вучэнне.]

флебі́т, ‑у, М ‑біце, м.

Запаленне вены.

[Ад грэч. phleps, phlebós — жыла.]

фле́гма, ‑ы, ж.

1. Уст. Слізь, макрота.

2. Незвычайны спакой, абыякавасць да ўсяго.

3. Разм. Флегматычны чалавек.

4. Спец. Густая маса, якая застаецца пасля фракцыйнай перагонкі вадкай сумесі.

[Ад грэч. phlegma — вадкасць, макрота.]

флегмано́зны, ‑ая, ‑ае.

Які мае выгляд флегмоны, нагадвае флегмону. Флегманозная ангіна.

флегматы́зм, ‑у, м.

Тое, што і флегма (у 2 знач.). Даўгавечны сялянскі флегматызм і пакора разарваліся пробліскам рэвалюцыйнага змагання. Мурашка.

флегма́тык, ‑а, м.

Чалавек флегматычнага тэмпераменту. Нарэшце вядомы на ўвесь горад фотакарэспандэнт Пеця Чарнавус, душа хлопец, флегматык у працы і віхор у гульні, адчыніў дзверы. Шамякін.

[Ад грэч. phlegmaticos.]

флегматы́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць флегматычнага. Флегматычнасць і логіка, якія гучалі ў словах Шабанава, вывелі Савацеева з раўнавагі. Шыцік.

флегматы́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які характарызуецца марудлівасцю, спакоем, ураўнаважанасцю, слабым праяўленнем эмоцый (пра тэмперамент, нервовую арганізацыю). Флегматычны тэмперамент.

2. Уласцівы флегматыку. Маючы спакойны, нават крыху флегматычны характар, .. [Таня] ніколі не давала поўнай волі дзявочаму сэрцу. Машара. // Блізкі да абыякавасці. Спакойны, нават нейкі флегматычны на працы, малады майстар выглядаў цяпер зусім іншым чалавекам. Паслядовіч. / у перан. ужыв. Можа і надзею страціла.. [Прыпяць] вынесці хоць калі-небудзь гэта мора цёмна-ружовай вады з неабсяжных балот Палесся, і з гэтай прычыны яна такая павольная і флегматычная. Колас. // Які выказвае непарушны спакой, раўнадушнасць; апатычны. [Кірыла] загрукаў у дзверы лабараторыі. Адгукнуўся флегматычны голас: — Хто там? Шамякін.

флегмо́на, ‑ы, ж.

Гнойнае запаленне падскурнай або міжмышачнай клятчаткі.

[Ад грэч. phlegmonē.]

фле́йта, ‑ы, ДМ ‑йце, ж.

Духавы музычны інструмент высокага рэгістра ў выглядзе драўлянай або металічнай трубкі з адтулінамі і клапанамі. Глуха войкнуў барабан. І флейты захваляваліся жалобнай мелодыяй. Мікуліч.

[Ням. Flöte.]