Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

а́стма, ‑ы, ж.

Прыступы задышкі ў выніку хваробы сэрца або бронхаў. Бранхіяльная астма. Сардэчная астма.

[Ад грэч. asthma — задышка.]

астма́тык, ‑а, м.

Разм. Хворы на астму.

астматы́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Жан. да астматык.

астматы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да астмы. Астматычны кашаль. Астматычны бранхіт.

асто́й, ‑ю, м.

Цяжкае пачуццё, якое астаецца пасля якой‑н. падзеі, хвалявання, перажывання. Пасля суда над Баешкам усё ж астаецца нейкі цяжкі астой. Шынклер.

асто́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да астояцца.

асто́йлівасць, ‑і, ж.

Спец. Здольнасць судна захоўваць раўнавагу пры плаванні. Астойлівасць карабля.

асто́йлівы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае астойлівасць. Астойлівае судна.

асто́я, ‑і, ж.

Слуп, клетка пад мостам; паля.

асто́яцца, астоюся, астоішся, астоіцца; зак.

1. Стаць спакойным, перастаць калыхацца (звычайна пра вадкасць). Вада перастала кіпець, астоялася, і тады на дне бляшанкі Антон Ягоравіч убачыў зусім зялёныя жытнія зярняткі. Чыгрынаў. Там вырывалася з балота Жоглаўка — рака-крыніца, варушыла ваду, не давала астояцца. Пташнікаў.

2. Утрымацца на нагах. Кірэй захістаўся, паліцаі памкнуліся падтрымаць яго, але ён адпіхнуў іх рукі, сабраў апошнія сілы і астояўся. Дамашэвіч.