Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

асірыёлаг, ‑а, м.

Спецыяліст у галіне асірыялогіі.

асіры́йка,

гл. асірыйцы.

асіры́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да Асірыі, асірыйцаў.

асіры́йцы, ‑аў; адз. асірыец, ‑рыйца, м.; асірыйка, ‑і, ДМ ‑рыйцы; мн. асірыйкі, ‑рыек; ж.

Насельніцтва Асірыі, адной з самых старажытных вялікіх дзяржаў Пярэдняй Азіі, якая існавала з канца 3 тысячагоддзя і да канца 7 стагоддзя да н. э.; народнасць, якая жыве ў Іраку, Іране, Сірыі і СССР.

асірыяло́гія, ‑і, ж.

Навука аб мовах, пісьменнасці, культуры і гісторыі Асірыі і Вавілоніі, а таксама сукупнасць навук, якія вывучаюць цывілізацыі, што карысталіся клінапісам.

асістэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Памочнік прафесара, доктара, рэжысёра і г. д.

2. Асоба, якая займае малодшую выкладчыцкую пасаду ў вышэйшых навучальных установах.

[Ад лац. assistens, assistentis — прысутны, памагаты.]

асістэ́нтка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да асістэнт.

асістэ́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да асістэнта. Асістэнцкая пасада. Асістэнцкія абавязкі.

асісці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каму і без дап.

Выконваць абавязкі асістэнта (у 1 знач.). Прыйшла сястра і сказала, што Смірніцкі кліча.. [Ніну] да сябе і яна будзе асісціраваць пры аперацыі. Шахавец.

аскаба́лак, ‑лка, м.

Разм. Кавалак дрэва, абломак чаго‑н., асколак металу. — А кыш-кыш-кыш!.. — шпурляю на курэй аскабалак. — Каршуна няма на вас. Баранавых. Грысь па сваёй гаспадарскай звычцы прынёс у хату некалькі сухіх аскабалкаў. Кулакоўскі. Танк зароў, паехаў на пліту гусеніцай і крутануўся. Гранітныя аскабалкі пырснулі ва ўсе бакі. Лужанін. Марыля схапіла, бутэльку і бразнула яе аб печ. Дробныя аскабалкі шкла зазвінелі па хаце. Корбан. Аскабалкам жалеза.. [Васілю] перабіла плячо, моцна ўдарыла ў грудзі. Лынькоў.