Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

апанятава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

У прысутнасці панятых вызначыць памеры і ступень якой‑н. шкоды, скласці акт. [Ляснік Якаў:] — Гэтакую сасонку зваліць. Каб заўтра квіток купіў у канторы, а то прыйду апанятую! Лобан. — Апанятаваць тое ворыва трэба, — прапанаваў Якім. Дуброўскі.

апанято́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да апанятаваць.

апаплексі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да апаплексіі; звязаны з апаплексіяй.

•••

Апаплексічны ўдар гл. ўдар.

апапле́ксія, ‑і, ж.

Кровазліццё ў мозг або закупорка мазгавых сасудаў, якія выклікаюць параліч; інсульт.

[Грэч. apopleksia.]

апаражне́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. апаражніць.

апаражні́цца, ‑ражнюся, ‑рожнішся, ‑рожніцца; зак.

1. Стаць пустым, парожнім. Апаражніліся першыя бутэлькі і першыя, талеркі. Крапіва.

2. Разм. Схадзіць па сваёй патрэбе.

апаражні́ць, ‑ражню, ‑рожніш, ‑рожніць; зак., што.

Зрабіць пустым, парожнім. [Юзя:] — Апаражні конаўку ды схадзі, калі хочаш, за грэблю па суніцы. Бажко. // Вызваліць, зрабіць свабодным. Пніцкі.. апаражніў месца за сталом. Чорны. // З’есці, выпіць усё да дна. Каб не пакрыўдзіць кухараў... [Віця] узяўся за лыжку і непрыкметна для самога сябе апаражніў усю міску. Корзун.

апаражня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да апаражніцца.

2. Зал. да апаражняць.

апаражня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да апаражніць.

апа́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад апарыць.

2. у знач. прым. Які мае сляды пашкоджання парай або кіпнем. Апараныя рукі.

•••

(Выскачыць) як апараны — раптоўна, хутка (выскачыць).