Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

эмбрыягене́з, ‑у, м.

Спец. Працэс эмбрыянальнага развіцця арганізмаў.

[Ад грэч. émbryon — зародак і génesis — нараджэнне, узнікненне.]

эмбрыялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да эмбрыялогіі. Эмбрыялагічнае даследаванне.

2. Звязаны з перыядам развіцця эмбрыёна. Эмбрыялагічнае развіццё арганізма.

эмбрыяло́гія, ‑і, ж.

Раздзел біялогіі, які вывучае развіццё эмбрыёнаў. Эмбрыялогія жывёл.

[Ад грэч. émbryon — зародак і logos — вучэнне.]

эмбрыяна́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эмбрыёна. Эмбрыянальнае развіццё. // Звязаны з часам развіцця эмбрыёна. Эмбрыянальны перыяд. // перан. Які знаходзіцца ў самым пачатку свайго развіцця. Выявіць хваробу ў эмбрыянальным стане.

эметрапі́я, ‑і, ж.

Спец. Праламляльная здольнасць вока, пры якой чалавек добра бачыць і далёкія і блізкія прадметы.

[Ад грэч. émmetros — суразмерны і ōps — вока.]

эмігра́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Чалавек, які перасяліўся з сваёй айчыны ў іншую краіну па палітычных ці іншых прычынах.

[Ад лац. emigrans, emigrāntis.]

эмігра́нтка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да эмігрант.

эмігра́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эмігранта, прызначаны для яго. Эмігранцкі пашпарт. Эмігранцкае становішча. // Які складаецца з эмігрантаў. Эмігранцкі гурток.

эміграцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эміграцыі. Эміграцыйны рух.

эмігра́цыя, ‑і, ж.

1. Перасяленне з сваёй айчыны ў іншую краіну па эканамічных, палітычных, рэлігійных і інш. прычынах. Мы добра ведаем з біяграфіі У. І. Леніна аб яго вымушанай эміграцыі за мяжу. Каршукоў. Крыўдна, што балюе беглы карнік Каля ўспамінаў дарагіх — Герцэн... Эміграцыя... Друкарні... Песні волі... Песні і сцягі. Панчанка. // Разм. Наогул пераезд у іншы горад ці іншую мясцовасць.

2. Знаходжанне за межамі сваёй айчыны ў выніку такога перасялення. Левандоўскі якраз два дні таму назад вярнуўся з эміграцыі. Карпюк. Знаходзячыся ў эміграцыі, Цётка [Алаіза Пашкевіч] прадаўжала марыць аб звароце на радзіму, каб працягваць рэвалюцыйную работу. Клімковіч.

3. зб. Эмігранты. Частка польскай моладзі ў краі знаходзілася пад уплывам ідэй лідэра польскай эміграцыі Л. Мераслаўскага. Смірноў.

[Ад лац. emigrare — перасяляцца, высяляцца.]