Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

алеа́ндравы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да алеандра. Алеандравы куст.

алеба́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Старажытная зброя — сякера на доўгім дрэўку, якое заканчваецца кап’ём.

[Фр. hallebarde з араб.]

алеба́стр, ‑у, м.

1. Празрысты дробназярністы гіпсавы камень, які ўжываецца для арнаментных вырабаў.

2. Абпалены і размолаты белы гіпс, які выкарыстоўваецца ў будаўніцтве як вяжучы матэрыял.

[Грэч. alábastros, ад назвы горада ў Егіпце.]

алеба́стравы, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да алебастру. Алебастравая гара. // Зроблены з алебастру. Алебастравая ваза.

алегары́зм, ‑у, м.

Алегарычны спосаб абмалёўкі, адлюстравання. Алегарызм апавяданняў Коласа з цыкла «Казкі жыцця» не з’явіўся адыходам пісьменніка ад рэалізму. «Полымя».

алегары́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць алегарычнага.

алегары́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да алегорыі. Алегарычны жанр. // Пабудаваны на алегорыі, іншасказальны. Алегарычны вобраз.

алего́рыя, ‑і, ж.

У літаратуры і мастацтве — выказванне адцягненага паняцця пры дапамозе канкрэтнага мастацкага вобраза; іншасказальнасць. Боязь, каб дзённік не папаў каму-небудзь у рукі і не расчыніў таямніцы яго душы, прымушала [Лабановіча] шукаць адмысловыя спосабы і формы запісаў, ужываць розныя алегорыі. Колас.

[Грэч. allegoria — іншасказанне.]

але́гра,

1. прысл. Хутка, ажыўлена (пра тэмп выканання музычнага твора).

2. нескл., н. Музычны твор або яго частка ў хуткім тэмпе.

[Іт. allegro — весела.]

але́гры, нескл., н.

Латарэя, у якой розыгрыш адбываецца адразу ж пасля куплі білета.

[Іт. allegri — «вясёлы», «будзьце вясёлыя» (жартаўлівы надпіс на пройгрышных білетах латарэі).]