Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

але́йнасць, ‑і, ж.

Ступень, колькасць алею ў чым‑н. Алейнасць насення сланечніку вагаецца ў вельмі шырокіх межах: ад 28–30 да 45–47%.

але́йнік, ‑а, м.

Тое, што і алейшчык.

але́йніца, ‑ы, ж.

Бутэлька, бляшанка, каністра для алею.

але́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які звязаны з алеем, утвораны алеем, складаецца з алею. Алейная пляма. Алейная скалка ў супе.

2. Выкананы фарбамі, якія расцёрты на алеі, звязаны з ужываннем такіх фарбаў. Алейны жывапіс. Алейны партрэт. Алейная фарба.

3. З якіх вырабляецца алей (пра расліны). Алейныя культуры.

4. Які адносіцца да вытворчасці алею. Алейны завод.

але́йня, ‑і; Р мн. ‑няў; ж.

Прадпрыемства па вытворчасці алею. На пабудове камбіната ішла падрыхтоўка да пуску млына, алейні, ваўначоскі. Сташэўскі.

але́йшчык, ‑а, м.

Спецыяліст па вытворчасці алею; алейнік.

але́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Пацвярджаць што‑н., сказанае другім, вымаўляючы «але».

александры́йскі, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з Александрыяй як з цэнтрам эліністычнай культуры. Александрыйскі музей. Александрыйская бібліятэка.

•••

Александрыйскі верш гл. верш.

Александрыйская папера гл. папера.

Александрыйскі стручок гл. стручок.

александры́т, ‑у, М, ‑рыце, м.

Каштоўны камень смарагдава-зялёнай афарбоўкі пры дзённым святле і чырвона-фіялетавы пры штучным асвятленні.

алексі́я, ‑і, ж.

Страта здольнасці чытаць з прычыны ачаговага пашкоджання галаўнога мозга.

[Ад грэч. a — адмоўная часціца і lexis — слова.]