Verbum

ідыяты́чны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і ідыёцкі. Ідыятычная ўсмешка. Ідыятычны ўчынак.

ідыяты́я, ‑і, ж.

Тое, што і ідыятызм (у 1 знач.).

ідэагра́ма, ‑ы, ж.

Умоўны знак, які абазначае на пісьме (у адрозненне ад літары) не гук якой‑н. мовы, а цэлае паняцце; сімвал.

[Ад грэч. idea — паняцце і gramma — запіс.]

ідэаграфі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідэаграфіі. Ідэаграфічнае пісьмо.

ідэагра́фія, ‑і, ж.

Пісьмо дры дапамозе ідэаграм.

[Ад грэч. idea — паняцце і graphō — пішу.]

ідэа́л, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Вышэйшая мэта, да якой імкнуцца людзі і якая кіруе іх дзейнасцю. Агульначалавечы ідэал. Высокія грамадскія ідэалы. □ [Нявідны] ведае і верыць у праўду новага ладу жыцця, таго ладу, за ідэалы якога змагаецца партыя камуністаў. Колас.

2. ‑у; чаго або які. Дасканалы ўзор чаго‑н. Ідэал шчасця. Ідэал прыгожага.

3. ‑а; чый. Пра таго, хто з’яўляецца для каго‑н. вышэйшым ўвасабленнем якіх‑н. якасцей, узорам годнасці. З прачытанай літаратуры Кася вынесла вобраз свайго ідэала — рыцара, князя, аб якім марыць. Карпюк.

[Фр. idéal.]

ідэалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідэалогіі, звязаны з ёй. Ідэалагічная барацьба. Ідэалагічны фронт. Ідэалагічная работа.

ідэалізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад ідэалізаваць.

2. у знач. прым. Прыхарошаны, лепшы, чым у сапраўднасці. Людзі гэтыя — не так званыя ідэальныя героі і не ідэалізаваныя асобы, а самыя звычайныя, «зямныя» працаўнікі разумовай і часткова фізічнай працы. «Полымя».

ідэалізава́цца, ‑зуецца; незак.

Зал. да ідэалізаваць.

ідэалізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

Паказаць (паказваць) лепшым, чым ёсць у сапраўднасці; падзяліць (надзяляць) ідэальнымі якасцямі. Усе сімпатыю Багушэвіча на баку селяніна-працаўніка, якога паэт, не разумеючы ролі рабочага класа, нават ідэалізуе, лічачы асновай грамадскага жыцця. Ларчанка. Сымон Карызна ідэалізаваў Веру Засуліч. Зарэцкі.

[Ад фр. idéaliser.]