двана́ццаты, ‑ая, ‑ае.
Ліч. парадк. да дванаццаць. Дванаццатая гадзіна. Дванаццаты кіламетр.
двана́ццацера, ‑ых, ліч. зб.
Дванаццаць (падліковага значэння не мае, ужываецца з назоўнікамі мужчынскага, ніякага або агульнага роду, якія абазначаюць асоб, маладых істот, а таксама з назоўнікамі, якія маюць толькі мн. лік і з асабовымі займеннікамі ў мн. ліку). У іх было дванаццацера дзяцей. Дванаццацера сутак.
дванаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Узростам у дванаццаць год. Першы ліст .. [Галіна Пятроўна] напісала ў Маскву маме і свайму дванаццацігадоваму сыну Валерыку. Шамякін.
2. Працягласцю ў дванаццаць год. Дванаццацігадовы перапынак у працы.
дванаццаціпе́рсны, ‑ая.
У выразе: дванаццаціперсная кішка гл. кішка.
двана́ццаць, ‑і, ліч. кольк.
Лік 12. Тры разы па чатыры — дванаццаць. // Колькасць 12. Дванаццаць гадзін. Па дванаццаць рублёў. □ Група коннікаў, чалавек дванаццаць, ехала асобна, шчыльна вбітаю кучкаю. Колас.
дварані́н, ‑а; мн. ‑ране, ‑ран; м.
Асоба, якая належыць да дваранскага саслоўя. Лукаш Леўчанка, дваранін па паходжанню, прыблукаў сюды з Украіны і асталяваўся ў Верхані. Колас.
двара́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Жан. да дваранін.
двара́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да двараніна, дваранства. Дваранскае саслоўе. Дваранскае паходжанне. Дваранскага роду.
двара́нства, ‑а, м.
Пануючае саслоўе феадальнага (пазней — і капіталістычнага) грамадства, якое складалася з памешчыкаў, вышэйшых чыноўнікаў і мела асноўнай крыніцай даходу зямельную ўласнасць. Так, антычная дзяржава была, перш за ўсё, дзяржавай рабаўладальнікаў для падаўлення рабоў, феадальная дзяржава — органам дваранства для падаўлення прыгонных сялян, а сучасная прадстаўнічая дзяржава ёсць сродак эксплуатацыі наёмнай працы капіталам. Энгельс. // Званне двараніна. Атрымаць дваранства, // зб. Дваране. Павятовае дваранства.
•••
Прадвадзіцель дваранства гл. прадвадзіцель.
дварня́к, ‑а, м.
Разм. Непародзісты дваровы сабака. Здаравенны дварняк, бразгаючы ланцугамі, падняўся на дыбы, злосна забрахаў. Хомчанка. Асабліва не даваў спакою ласям Макейчыкаў Дунай — нейкая помесь дварняка з ганчаком. Паслядовіч.