Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

блік, ‑а, м.

Водбліск якога‑н. святла; светлавая пляма на якой‑н. гладкай паверхні. Сонечныя блікі. □ На вяршынях маўклівых соснаў, прыцярушаных снежнымі крупінкамі, іграюць ружовыя блікі. Данілевіч.

[Ням. Blick.]

блін, ‑а, м.

Хлебны выраб з рэдкага цеста, спечаны на скаварадзе. [Маці:] — Аднойчы адна кабета паліла ў печы і пякла бліны. Якімовіч. На зэдліку каля прыпека ляжаў стос жоўтых бліноў і пачаты кружок авечага лою. Дуброўскі.

•••

Першы блін камяком — пра няўдалы пачатак якой‑н. справы.

Як бліны пячы гл. пячы.

Разбіцца ў блін гл. разбіцца.

блінда́ж, ‑а, м.

Фартыфікацыйнае збудаванне для ўкрыцця жывой сілы ад агню зброі масавага паражэння. На подступах да лагера партызаны нарабілі бліндажы. Сіняўскі. Расколатыя прыступкі.. вядуць у .. бліндаж, засыпаны ігліцай і сасновымі шышкамі. В. Вольскі.

[Фр. blindage.]

блінда́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бліндажа. Бліндажнае перакрыцце.

бліндзі́раваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад бліндзіраваць.

2. у знач. прым. Дадаткова ўмацаваны (пра ваенныя збудаванні, караблі і пад.). Бліндзіраваны поезд.

бліндзі́равацца, ‑руецца; незак.

Зал. да бліндзіраваць.

бліндзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Уст. Дадаткова ўмацаваць (умацоўваць) ваенныя збудаванні, караблі і пад.

бліне́ц, ‑нца, м.

Тое, што і блін. Дзень быў святы. Яшчэ ад рання Блінцы пякліся на сняданне. Колас. Пахла ў хаце гарачымі блінцамі і скваркамі. Чорны. На рог стала, засланы чыстым абрусам, лёг першы блінец. Брыль. // Разм. Тое, што сваёй формай падобна на блін (пра шапку, берэт). І нельга не падзівіцца, як толькі трымаецца гэты блінец, ссунуты на адно вуха. Васілевіч.

блі́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Тое, што і бліновы.

2. у знач. наз. блі́нная, ‑ай, ж. Сталовая, у якой бліны з’яўляюцца абавязковай стравай.

бліно́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бліна; з якога робяць бліны. Бліновая мука. Бліновы апалонік.