Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

часальшчык, , м.

Рабочы, які займаецца часаннем воўны, ільну і пад.

|| ж. часальшчыца, .

|| прым. часальшчыцкі, .

часам і часамі, прысл.

  1. Іншы раз, калі-нікалі.

  2. у знач. пабочн. сл. Дарэчы, між іншым.

    • Ты, часам (часамі), не ў госці ідзеш?

часаны1 прым.

Падвергнуты часанню грэбенем, шчоткай.

  • Ч. лён.

часаны2 прым.

Падвергнуты часанню сякерай.

  • Часанае бервяно.

часацца, ; незак.

Расчэсваць, часаць валасы; прычэсвацца.

|| зак. пачасацца, .

|| наз. часанне, .

часаць1, ; незак.

  1. Распраўляць, расчэсваць грэбенем (валасы).

    • Ч. валасы.
    • Ч. дзіця.
  2. Ачышчаць валакно (ільну, канапель), воўну і пад. ад рэштак кастрыцы, аддзяляць лепшае ад горшага пры дапамозе спецыяльных металічных шчотак, грэбеня або часальных машын.

    • Ч. воўну.
  3. Хутка ісці, бегчы, энергічна рабіць што-н., бойка гаварыць (разм.).

    • Хлопец бойка чэша ўпрысядкі.

|| зак. пачасаць, .

|| аднакр. часануць, .

|| наз. часанне, .

|| прым. часальны, .

  • Часальная машына.

часаць2, ; незак.

Сякерай апрацоўваць дрэва.

  • Ч. бярвенне.
  • Ч. розныя фігуркі з дрэва.

  • Часаць языком (разм. неадабр.) — гаварыць абы што, пляткарыць.

  • Хоць кол на галаве чашы каму (разм. неадабр.) — пра ўпартага чалавека, які не паддаецца ўгаворам.

|| наз. часанне, .

часіна, , ж.

  1. Кароткі адрэзак часу.

    • Зайдзі да нас на часіну.
  2. Пара, час, перыяд.

    • Шчаслівая ч. наваселля.

часнок, , м.

Агароднінная расліна сямейства лілейных, а таксама ядомыя цыбуліны гэтай расліны з вострым смакам і рэзкім характэрным пахам.

|| прым. часночны, .

часовы, .

Які існуе, дзейнічае на працягу пэўнага часу, непастаянны.

  • Часовае пасведчанне.
  • Часовае месца жыхарства.
  • Часовая работа.

|| наз. часовасць, .