Verbum

утварэнне, ✂, н.

1. гл. утварыцца, -ць.

2. Тое, што ўтварылася з чаго-н.

   • Тлушчавыя ўтварэнні.

уткацца, ✂; зак.

Паменшаць у працэсе ткання.

• Многа пражы ўжо ўткалася.

|| незак. утыкацца, ✂.

уткаць, ✂; зак.

1. Уставіць тканнем нітку, паласу ў тканіну.

2. Вырабіць тканнем.

   • У. пяць губак палатна.

3. Пакрыць скрозь тканым узорам.

   • У. дыван кветкамі.

4. Зрасходаваць у працэсе ткання.

   • За дзень уткала кілаграм пражы.

|| незак. утыкаць, ✂.

уткнуцца, ✂; зак.

1. Убіцца вострым канцом у што-н.

   • Кап’ё ўткнулася ў зямлю.

2. Ткнуўшыся, уперціся, зарыцца ў што-н.

   • У. галавой у падушку.

3. перан. Паглыбіцца ў які-н. занятак, уважліва разглядаючы што-н., займаючыся чым-н. (неадабр.).

   • У. ў кнігу.

4. перан. Умяшацца, прыняць удзел у чым-н. (разм. неадабр.).

   • Усюды ты ўткнешся.

|| незак. утыкацца, ✂.

уткнуць, ✂; зак.

1. Прымусіць пранікнуць, увайсці, усадзіць што-н. вострае, тонкае.

   • У. іголку ў клубок.

2. Схаваць, укрыць у што-н.

   • У. твар у каўнер.

3. Уперці ў што-н.

   • У. нос у шыбу.

◊

• Уткнуць нос у што (разм. неадабр.) — паглыбіцца ў разгляданне чаго-н., пераважна ў чытанне.

• Сядзеў, уткнуўшы нос у кніжку.

|| незак. утыкаць, ✂.

утлумачыць, ✂; зак. (разм.).

Тлумачачы, прымусіць каго-н. зразумець, засвоіць што-н.

• У. правіла.

|| незак. утлумачваць, ✂.

уток, ✂, м. (спец.).

Папярочныя ніткі тканіны, якія пераплятаюцца з падоўжнымі (асновай).

|| прым. уточны, ✂.

утома, ✂, ж. (разм.).

Стан утомленага, пачуццё стомленасці ад працы, стома.

• Адчуць утому.

утомлены, ✂.

Абяссілены, змораны цяжкай працай, іншымі заняткамі; які выражае зморанасць.

• У. выгляд.
• У. дарогай.

|| наз. утомленасць, ✂.

утомны, ✂ (разм.).

Які даводзіць да стомы, зморанасці.

• Утомная дарога.
• Утомная гарачыня.

|| наз. утомнасць, ✂.