Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

зачыніць, ; зак.

  1. Пакрыць векам.

    • З. скрыню.
  2. Злучыць створкі для спынення доступу, пранікнення ў сярэдзіну каго-, чаго-н.

    • З. дзверы.
    • З. хату.
  3. Змясціўшы куды-н., заперці на замок.

    • З. дзяцей у хаце.

  • Свет зачыніць каму (разм.) — перашкодзіць нармальнаму, спакойнаму жыццю.

  • Як зачыніць — поўна.

|| незак. зачыняць, .

|| звар. зачыніцца, .

|| незак. зачыняцца, .

зачыншчык, , м.

Той, хто пачынае што-н. (звычайна непрыстойнае).

  • З. бойкі.

|| ж. зачыншчыца, .

|| прым. зачыншчыцкі, .

зачырванецца, ; зак.

  1. Тое, што і зачырванець.

  2. Пачырванець ад сораму, збянтэжанасці.

    • Дзяўчына зачырванелася.

зачырванець, ; зак.

Пачаць чырванець (у 1 і 3 знач.).

  • На ўсходзе зачырванела неба.

зачысціць, ; зак. (спец.).

Чысцячы, загладзіць, зняць ізаляцыю.

  • З. канцы правадоў.
  • З. месца для латкі на веласіпеднай камеры.

|| незак. зачышчаць, .

зачытацца, ; зак.

Захапіўшыся чытаннем, забыцца на час.

  • З. цікавай кнігай.
  • З. да раніцы.

|| незак. зачытвацца, .

зачытаць, ; зак.

  1. Прачытаць уголас для ўсеагульнага апавяшчэння.

    • З. пастанову.
  2. Прывесці ў неахайны выгляд працяглым або нядбайным карыстаннем (пра кнігу, газету і пад. і разм.).

  3. Узяўшы для чытання, не вярнуць (разм.).

    • З. кнігу.

|| незак. зачытваць, .

зачэпка, , ж. (разм.).

  1. Прыстасаванне, якім што-н. зачэпліваюць або якое што-н. трымае.

  2. перан. Прычына, падстава.

    • З. для сваркі.

зачэрпаць, ; зак.

Чэрпаючы, набраць якую-н. колькасць вадкасці.

  • З. вады.

|| незак. зачэрпваць, .

зачэрпнуць, ; зак.

Тое, што і зачэрпаць.