Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Някдэ́ба ’няўмека’ (гом., Нар. словатв.). Магчыма, звязана са словазлучэннем *не къ добЬ ’не па часе, не да рэчы’ (гл. баба) з другасным пераходам а > э пад націскам. Параўн., аднак, укр. неклеба ’няўмека’ (апіска д замест л?).

*Няке́ча, ныкэча ’неахайная жанчына’ (Сл. Брэс.). Няясна.

Няклёпісты ’няскладны, нязграбны’ (Сцяшк.). Гл. нясклёпісты.

Ня́ко ’неяк’ (Хрэст. дыял.), някось ’тс’ (Клім., драг.; Сл. Брэс.), някся ’тс’ (іван., Сл. Брэс.). З не‑як‑о(сь) ці не‑як‑ся, гл. не, як, ся, параўн. некося, нёкось ’тс’ (ТС) < не‑ек (Сяк)‑о‑ ся(сь).

Някры́тая ’яўная бяда, бачная небяспека’ (Нас.). Тубуізаваная назва, параўн. нялёгкая, нячыстая і пад.

Някшчо́нік (някщбник) ’зняважлівая назва яўрэя, часам цыгана’ (Нік. Очерки). Ад коціць ’хрысціць’ (гл.).